رئیس سازمان چای کشوردرنشست باخبرنگاران گفت:تامین چای کشورطی۸سال گذشته از۱۶درصدبه ۲۸درصدرسیده است

 نشست خبری سازمان چای

اختصاصی همای گیلان:حبیب جهانساز رئیس سازمان چای کشور در نشست خبری باخبرنگاران ضمن تقدیر و تشکر از حضار و اصحاب رسانه و تسلیت ایام سوگواری آقا اباعبدالله الحسین و گرامیداشت هفته دولت و یاد و خاطره شهیدان باهنر و رجایی گفت:صنعت چای از آغاز تاکنون تغییر و تحولات زیادی را شاهد بوده و فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است که هم اکنون خوشبختانه به نقطه باثباتی رسیده است که هم چای کار و هم کارخانه دار در فضایی آرام کار خود را انجام می دهند.

وی افزود:خوشبختانه برخلاف گذشته چای ایرانی هم اکنون مورد استقبال مصرف کنندگان داخلی قرار گرفته است.

رئیس سازمان چای کشوراظهارداشت: بالغ بر ۲۵ هزار هکتار باغات زیر کشت در استان‌های گیلان و مازندران وجود دارد که هر ساله ۲۰ هزار هکتار مورد بهره برداری قرار می گیرد و حدود ۵۰ هزار چای کار مشغول هستند.
جهانسازادامه داد: در سال گذشته بالغ بر ۱۲۷ هزار تن برگ سبز چای از چایکاران خریداری نمودیم ضمن انکه ۲۸ هزار تن چای خشک تولید شده است که نسبت به ۸ سال گذشته تامین چای کشور از ۱۶ درصد به ۲۸ درصد رسیده است که پیش‌بینی می‌کنیم امسال ۳۰ هزار تن چای مصرفی کشور که حدود ۱۰۰ هزار تن است از باغات گیلان و مازندران تامین کنیم.

وی در ادامه تصریح کرد: هم اکنون خوشبختانه ۱۶۶ کارخانه فعال های در سال جدیدتوانستند با بازاریابی و استاندارد سازی با برند و مجوز محصول خودشان را به فروش برسانند.

رئیس سازمان چای کشور اذعان داشت: چای بعد از برنج مهم‌ترین محصول استان گیلان است که ۱۰۰ هزار اشتغال مستقیم و ۵۰۰ هزار شغل غیرمستقیم به وجود آورده است و گردش مالی ۲ میلیارد تومان آن برای استان گیلان می تواند خیلی موثر و مفید باشد.

وی خاطرنشان کرد: در برخی از شهرستانهای استان ۸۰% اشتغال آنها وابسته به صنعت چای می باشد و بخشی از کشاورزان ۱۰۰% درآمد آنها حاصل از چایکاری است.
وی در مورد اقدامات صورت گرفته گفت :اقتصادی کردن این صنعت یکی از اقدامات موثری است که طی ایندچندسال رخ داده . دولت در جهت حمایت از تولید کننده ، ارزهای دولتی و ارزان را برای واردات چای حذف کرده است ، اعتبارات بموقع تخصیص داده شده و قیمت تضمینی را بموقع ابلاغ کرده است. افزایش قیمت تضمینی نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد افزایش داشته است . این امر نشان دهنده اهمیت چای برای دولت می باشد .
جهانساز در پایان خاطر نشان کرد : در کنار همه این عوامل باید سعی کنیم که بهای برگ سبز را بموقع پرداخت کنیم و تخصیص ها را به موقع بگیریم که چایکار هم راضی باشد .چتر حمایتی سازمان چای همیشه برقرار می‌باشد که حلقه‌های زنجیره‌ای تولید را در کنار هم نگه داریم.
حبیب جهانساز در ادامه به سوالات خبر نگاران پاسخ داد.

وی در پاسخ به این سوال که تاکنون چه مقدار از مطالبات کشاورزان و چای کاران پرداخت شده و چه مقدار مانده است ، گفت :
خوشبختانه ما قسط اول را به موقع پرداخت کردیم و چون دوباره خرید کرده ایم ، این پرداخت قسمت به قسمت محاسبه می شود . در حال حاضر ما حدود ۹۳ هزار تن برگ سبز را به ارزش ۳۸۰ میلیارد تومان خریداری کرده ایم که تقریباً ۳۲۲ میلیارد تومان را پرداخت کردیم و حدوداً ۵۰ میلیارد تومان باقی مانده است .

جهانساز درخصوص اینکه سازمان چای چه برنامه‌ای برای مقابله باتغییر کاربری باغ های چای دارد ، اذعان داشت :هیچ برنامه‌ای برای تغییر کاربری نداریم ،چون تغییر کاربری ممنوع است . اما نمی‌شود باغداران را از این کار منع کرد بلکه اولین قدم این است که محصول تولیدی آن باغ و یا زمین ها را اقتصادی کنیم . قدم موثری که حداقل در سال‌های اخیر برداشته شده است تلاش برای اقتصادی کردن محصول است . جهاد کشاورزی و امور اراضی و کشاورزی استان جهت حفظ اراضی شماره پویای ۱۳۳ را راه‌اندازی کردند و همچنین بازنگری هایی در طرح هادی انجام می‌شود و در واقع این عوامل دست به دست هم می دهند که مانع تغییر کاربری شوند.
خوشبختانه چای به نقطه ای رسیده که ما علاوه بر اینکه شاهد حداقل تغییر کاربری می باشیم ، تقریباً داریم باغات فرسوده را هم احیا می کنیم که حدود ۲۵۰ الی ۳۰۰ هکتار باغات رها شده را به چرخه برگرداندیم و حضور کشاورزان در باغ ها هم گویای اقتصادی شدن این بخش است.

در ادامه وی در پاسخ به این سوالات که با توجه به شرایط موجود صنعت چای، آینده این محصول راچگونه ارزیابی می کنید و اینکه سازمان چای چه کنترلی بر واردات چای داشته و یا از عواید چای مبلغی برای احیای باغات چای در نظر گرفته می شود ؟ اظهارداشت :
چشم انداز صنعت چای در آینده ما بسیار اهمیت دارد که بتوانیم توضیح اقتصادی صنعت را حفظ کنیم و هم واردات قاچاق را جلو گیری کنیم که همین مورد زمینه احیای چای را فراهم می کند.
که نشان دهنده اینده روشن این صنعت است منتها باید تلاش کنیم که این وضعیت را حفظ کنیم یک گلایه‌هایی هم
شاید باشد که تنظیم بازار محصولات کشاورزی که سازمان صنعت معدن و تجارت آن را بر عهده گرفته و حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان رابرعهده داردمنطقا همیشه تلاش ما بر این است که از ابزارهای قانونی خودمان در این بخش درست استفاده کنیم . ابزارهای قانونی ماده ۱۶ قانون بهره‌وری که دولت موظف است نرخ خرید تضمینی را به گونه‌ای تنظیم کند که هر ساله امتیاز تجاری به نفع محصولات داخلی باشد. وقتی بخشی از یک محصول وارداتی باشد می توان با یکسری تعرفه های موثر از واردات بیش از اندازه ی آن جلوگیری کرد ، جهانساز ادامه داد :ما امسال حدود ۱۴ هزار تن واردات چای داشتیم که به نسبت سال گذشته حدود ۳۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد که این تغییر و تحولات نرخ ارز و سیاست‌های حمایت از کالاهای داخلی را رقم زده است . ما پیشنهادهایی هم داریم برای نمایندگان و خود دولت که ارز یا تعرفه واردات به این صنعت هم اختصاص یابد که البته بخشی از تعرفه واردات یا عمده‌ای از آن صرف خرید تضمینی چای می شود که حدود ۱۰۰ الی ۱۵۰ میلیون تومان است . در واقع برآورد ردیف بودجه خرید تضمینی است که نرخ تعرفه شاید کمتر از این باشد . این تعرفه بر اساس ۵ درصد است که محاسبه می شود. با توجه به نرخ ارز فعلا این تعرفه شاید برای ما مشکلی نداشته باشد چون ما بخواهیم تعرفه را بیشتر از این افزایش بدهیم شاید موجب توسعه ی قاچاق شویم. به جهت اینکه آن موقع قاچاق ارزان‌تر از واردات رسمی می‌شود بنابراین برنامه ما نیز همین است که تعرفه بازار را اصلاح کنیم .
وی آنگاه به این سوال که چه میزان چای سنواتی در انبارها موجود است و چه زمانی این موضوع خاتمه می یابد ؟ پاسخ داد و گفت :
چای سنواتی که الان موجود است از قبل در جریان اصلاح ساختار به عنوان سازمان چای سابق و بخشی از آن مربوط به سنوات اصلاح ساختار است . در واقع چیزی که الان برآوردهای اولیه نشان میدهند چیز قطعی نیست حدود ۲۵ الی ۲۷ هزار تن بانک ملی می باشد .بابت انتقال این کارخانجات در سال‌های ۸۱ و ۸۲ و ۸۳ که مربوط به سازمان تعاون روستایی است سال ۸۵ و ۸۶ که این هم تکلیف خاصی دارد همه این چای ها کلا در واقع در جایی پلمپ هستند منتها به حکم قضایی صرفاً قابلیت بازگشایی دارد که آن هم دستورالعمل خاص خود را دارد شاید جایی که تحت کلید بانک ملی است یا باید به مصارف صنعتی در آید که بر اساس استانداردها است و یا شاید مصرف انسانی ندارد و یا صرفاً برای صادرات به عنوان چای صنعتی و یا شاید بعدا تبدیل به کمپوست شود آن که مربوط به استان گیلان است که قوانین سفت و سختی نیز دارد که بخشی از آن باید قطعاً تبدیل به کمپوست و بخشی از آن دارای مجوز چای صنعتی که صرفاً مختص صادرات است ،می‌شود . تلاش ما در این است که به گونه‌ای چای مدیریت شود که کمترین آسیب به تولید وارد شود.قیمت خرید برگ سبز با قیمت چای خشک تفاوتهای زیادی دارد . پرسش بعدی خبر نگاران پیرامون اقدامات صورت گرفته در مورد متعادل سازی قیمت چای خشک و برگ سبز بود که رییس سازمان چای اذعان داشت :
فرآیند متعددی از خرید برگ سبز تا چای خشک ایجاد می شود ،بعضی از کارخانه داران سود حاصل از چای خشک را به کشاورز برمی‌گردانند که زیرساخت هایی وجود دارد ،تلاش ما بر این است که اکثریت تعاونی‌ها و اتحادیه‌ها ، این زیرساخت‌ها را انجام بدهند یعنی کشاورز در سود فروش چای خشک سهیم شود. سود محصولات کشاورزی هم عمدتاً به صنایع تحلیلی و تکمیلی برسد . همانطور که میدانید هر ۴ تا ۵ کیلو برگ سبز، یک کیلو چای خشک میدهد که طبعا هزینه هایی را نیز در بر دارد . در واقع چای ممتاز ما حدود ۶۰ تا ۷۰ تومان به فروش می رسد که همه چای خشکی که از برگ سبز تولید می‌شود ممتاز نیست و متوسط ۲۰ درصد چای ممتاز می‌دهد بعد قلم شکسته و انواع مختلف آن قیمت پایین تری دارد. عمدتا مردم چای ممتاز را نسبت به قیمت برگ سبز می بینند .هرچند که ما بر این عقیده هستیم که کشاورز باید از سود فروش چای خشک هم بهره ببرد و راهش هم این است که تعاونی ها و تشکل ها نقش آفرینی کنند در برابر شرح وظایف خود ، ما عمدتاً این ضعف را داریم ولی سعی کردیم که این زیرساخت ها را کنترل کنیم که کارخانجات کشاورز را هم شریک سود فروش چای خشک کند.
جهانساز پیرامون این مسئله که آیا امسال نسبت به سال گذشته افزایش تولید چای داریم ؟و این بحث که ما در گذشته تیم فوتبالی را به نام صنعت چای لاهیجان داشتیم آیا احتمال احیا شدن این تیم هست یا خیر ؟ یادآورشد :
امسال با توجه به وضعیت کرونا مطرح کردند که چای برداشت نمی شود ولی الحمدالله با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی این کار انجام شد . با توجه به پیش بینی های آب و هوا
با توجه به پیش بینی های بارش و احیا و توسعه ای که سال گذشته اتفاق افتاد و طی عملیاتی ۲۳۰ هکتار باغ را احیا کردیم . پیش بینی ما این بود که با توجه به این عملیات ، افزایش تولید با نرخ تقریبا بین ۱۳۰ تا ۱۳۵ هزار تن یعنی حدود ۱۰ درصد افزایش نسبت به سال قبل داشته باشیم و خوب هم پیش رفتیم . در چین اول تقریباً ۱۵ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشتیم ولی عدم بارش کافی در خردادماه موجب گردیدچین دوم کاهش پیدا کند. ولی با توجه به بارندگی اخیر امیدواریم حدود ۱۳۰ هزار تن برداشت داشته باشیم که با برداشت ما نسبت به سالهای قبل حدود ۱۰ روز دیرتر انجام شد . ولی پیش‌بینی ما این است که ۱۳۰ هزار تن برداشت و ۱۰ درصد افزایش نسبت به قبل داشته باشیم و حدود ۳۰ هزار تن چای خشک تولید کنیم . البته همه به همت چایکاران ماست که با دلگرمی ای که برای چایکاران و کارخانجات ایجاد شده است ، الان سازمان ، نقش حاکمیتی دارد اما قبلا نقش اقتصادی داشت . نقش حاکمیتی دارد که بودجه آن از محل بودجه عمومی دولت تامین می‌شود.

وی در ادامه در پاسخ به اینکه برای جبران خسارت چایکاران چه تدابیری اندیشیده شده است ،اظهارداشت :
ما سال ۹۶ باغ ها را از محل صندوق تخصصی چای بیمه فراگیر کردیم از محل صندوق تخصصی که منابع آن را تأمین کردیم بعد به مرور بر همان اساس بیمه باغها تکرار شد و اکثر باغ های ما تحت پوشش بیمه هستند یک بحثی که صندوق دارد نحوه برآورد خسارت است که تفاوت‌هایی دارد و منتظر آن هستند که فصل بهره‌برداری تمام شود و باید مرحله به مرحله برآورد خسارت شود . در هر صورت لیست برآورد خشکسالی با توجه به کارشناسی های اولیه ، تهیه شده و انشاالله صندوق بیمه بتواند به موقع هزینه را پرداخت کند . با توجه به اینکه ۷۰ درصد حق بیمه را دولت پرداخت می‌کند و ۳۰ درصد کشاورز ، طی چند سال گذشته صندوق بیمه با توجه به کمبود منابع دچار مشکل شده بود که امسال انشاالله با توجه به منابع این مشکل را نداشته باشیم ولی قطعاً خسارت‌ها ،برآورد خواهد شد و پرداخته میشود.
رئیس سازمان چای در مقام پاسخگویی به این پرسش که چه برنامه ای برای احیای باغات چای دارید ،گفت :
درباره بحث احیای باغ ها معاونت فنی طرحی را تهیه کرده برای اصلاح زراعی باغها و افزایش ضریب بهره برداری باغها و اصلاح بازسازی کارخانجات در طرحی پنج ساله که هرسال هم رشد سالیانه ای دارد ولی منابع مالی اندک است و ما به دنبال تامین این منابع مالی هستیم که یک صندوق تخصصی چای در سال ۹۴ با ۸ میلیارد تومان سرمایه تشکیل شد و الان حدود ۷۶ میلیارد تومان سرمایه دارد که بخشی از این منابع که هرساله به عنوان سرمایه است در اختیار چایکاران گذاشته می‌شود و یک بخش مهم تر دیگری که بتوانیم منابع مالی توسعه باغ ها را فراهم کنیم ، تامین تسهیلات است که از طریق دو بانک قرض الحسنه مهر ایران و بانک توسعه تعاون ایجاد کرده‌ایم که بخشی را سرمایه‌گذاری کردیم و بخشی از آن را به نرخ تسهیلات ۴ درصد کاهش دادیم برای باغداران ، خرید ماشین‌آلات کشاورزی انواع هرس از این محل تحصیلات پرداخت می‌کنیم باسود چهار درصد و بازپرداخت چهار ساله . برای کارخانجات از محل بانک توسعه تعاون با نرخ ۷ درصد و بازپرداخت چهار ساله .
از این دو منبع در سالهای گذشته هم از سرمایه در گردش جاری و هم در واقع ارتباط سرمایه ۵۴ میلیارد تومان پرداخت شد که حدود ۸۰۰ دستگاه برگ چین توزیع شد و حدود ۶۰۰ دستگاه برگ هرس است و برای باغداران وسایلی برای حمل و نقل چای در نظر گرفتیم.
در ادامه ی نشست مدیر مسئول همای گیلان گفت : مشکلی که ما در سال‌های آینده با آن برخورد خواهیم کرد و هم اکنون نیز با آن مواجه هستیم بحث فرسودگی باغات چای است که باغات ۵۰ سال و بعضاً صدسال قدمت دارند.
ریشه بوته ها ضعیف و باغات نحیف شده که تاثیر منفی در میزان تولید و کیفیت چای خواهد گذاشت .
نکته‌ای که باید به آن اشاره کنیم این است که از دولت و همچنین همکاران و حضرتعالی در سازمان تشکر می‌کنم. انصافاً در بخش چای در این دو ساله اخیر نسبت به سالهای گذشته وضع بسیار بهتر شده است .
یکی از دغدغه های ما که اخیراً در یکی از مقاله های خود ازتنازع همیشگی رنج تا گنج نوشتم به همین مباحث پرداختم و باید واقعاً به دغدغه کشاورز توجه کنیم.
بارها در مورد تحقیقات چای نوشتم ولی تاکنون به جواب سوال خود نرسیده ام که وظیفه تحقیقات چای چیست و چه گلی بر سر کشاورز زده است؟ پیشنهاد من این بود که تحقیقات چای تا زمانی که زیر نظر سازمان چای نباشد، نمی تواند مفید واقع شود و تحقیقات چای باید زیر نظر سازمان چای باشد. شما موازی ومقابل هم هستید و نمی‌توانید حرف‌های یکدیگر را هضم کنید.
شما که نمی‌توانید زیر نظر تحقیقات چای بروید . باید دولت و مجلس کاری کنند که تحقیقات چای زیر نظر سازمان چای باشد باید از آنها بپرسید که چه کردید ؟ وضعیت باغات فرسوده چه شده است؟ تیم میکروبی را الان چه گروهی اداره می کند ؟آیا الان اگر شما به تحقیقات چای بگویید در این جلسه باشد ،حضور پیدا می کند؟ سازمان چای و تحقیقات چای باید در یک راستا باشد نه اینکه موازی هم باشند.
من جواب سوال خود را از تحقیقات چای هرگز نگرفتم . تحقیقات چای هیچ وقت در جلسات به دلیل نوع نگارشی که در موردش داشتم از من دعوت نکرد و بارها از دکتر آزادی خواستم که تحقیقات خود را برای ما توضیح دهید . به ایشان گفتم از ۱۰ یا ۱۵ عضو هیات علمی که دارید یک مقاله که به نفع چای باشد به ما ارائه دهید. اماهیچ پاسخی نداشتند ‌ ان‌شاءالله این موضوع به نفع کشاورز خواهد بود.
پیشنهاد دیگر این بود که ما نمی‌ گوییم واردات را متوقف کنید خواسته همه ما این است که در بحث تولید چای به حدی خودکفا شویم که قاچاق چای را از بین ببریم .وقتی که تولید ما ۳۰تن از ۱۰۰تن مورد نیاز کشور است نیاز است که به سمت واردات برویم
حال پیشنهاد من این است که بخشی از نفع واردات چای به کشاورز برسد .
نکته دیگر بحث تبلیغات چای است به فرموده جنابعالی، ذائقه تغییر کرده و به سمت چای ایرانی برگشته است به طوری که خود شاهدم کشورهای اطراف خواستار چای ایرانی هستند . بهتر است که نه تنها در گیلان بلکه در استان های دیگر هم تبلیغات چای ایرانی را داشته باشیم.
جهانساز در مورد فرسودگی باغات چای گفت:
باغات چای دارای عمر بالایی هستند ولی باغات خاصیت باز جوانسازی دارند با توجه به اینکه سالیان سال کشاورز وارد باغ خود نشده و صرفاً برای برداشت از آن استفاده کرده است، چون هزینه را برای تولید از دست داده بنابراین سعی می‌کند عملیات بهسازی و جوانسازی را ناقص انجام دهد. پس می‌توان با استفاده از راههایی مثل هرس وته بر، باغات را جوان سازی کرد.

با کانال همای خبر همراه باشید.http://@homaygilanir