اختصاصی همای گیلان: حیره یکی از شهرهایی بود که در شمال شرقی شبه جزیره عربستان قرار داشت و حاکمان تازی آن از تیره بنی لخم بودند و به طور مستقیم توسط دربار ساسانی به این سمت منصوب می شدند ، موقعیت استراتژیک این شهر طوری بود که همواره جلو ورود قبایل گرسنه و بیابانگرد تازی و یورشهای آنها به شهرهای مرزی را می گرفت ، زیرا دربار ایران با تجهیز کردن سپاهیان حیره و کمک رساندن به آنها سدی محکم در برابر تازیان وحشی ایجاد کرده بودند ، در زمان خسرو پرویز ساسانی حاکمی که بر این شهر حکومت می کرد نعمان بن منذر نام داشت و خسرو پرویز در یک اشتباه سیاسی بدون هیچ دلیل قانع کننده ای نعمان را هلاک کرد که شرح ماجرا به صورت زیر است :
نعمان دختری به نام حدیقه داشت که خسرو پرویز از وی خواست تا وی را به همسری او در آورد اما نعمان نامه ای به خسرو نوشت که دختران تازی زشت و سیه چرده هستند و لیاقت شاه ایران را ندارند. خسرو از این جواب در خشم شد و فردی به نام ایاس را به جای نعمان به فرمانداری حیره منصوب کرد و به او دستور داد که به حیره برود و نعمان را دستگیر و به دربار بفرستد ، زمانی که نعمان از حرکت ایاس و اقدامات خسرو پرویز آگاه گشت افراد خانواده و دخترش را به هانی بن مسعود شیبانی رییس قبیله شیبان سپرد و خود به همراه همسرش گریخت و به قبیله طایی پناه برد اما قبیله طایی از پذیرش او به دلیل ترسی که از شاه ایران داشتند خودداری کردند ، هیچ قبیله دیگری نیز حاضر به پناه دادن نعمان و همسرش نشدند ، سرانجام همسر نعمان به شوهرش پیشنهاد داد که بهترین راه این است که به خود خسرو پرویز پناه ببری و از او پوزش بخواهی ، نعمان قبول کرد و به نزد خسرو پرویز رفت و عذر تقصیر خواست اما خسروپرویز پوزش او را نپذیرفت و دستور داد نعمان را به زیر پای پیل بیاندازند و هلاک کنند ، خسرو پرویز در ادامه اقدامات نابخردانه خود به هانی بن مسعود شیبانی نامه نوشت و از وی خواست تا دختر و دارایی های نعمان را به نزد او بفرستد اما هانی پاسخ داد که این کار را نخواهد کرد ، خسرو به ایاز فرماندار جدید حیره نوشت که سپاهیانی را از قبایل تازی آماده کن و به جنگ با هانی بشتاب اما تازیان که به جنگ هم نژادان خود تمایلی نداشتند از روی اجبار پذیرفتند و راهی جنگ شدند ،
این نخستین جنگ بود که در منطقه ذوقار روی داد و دو سردار ایرانی در این جنگ کشته شدند و سپاه خسرو پرویز شکست خورد ، این جنگ باعث صدمه زدن به اعتبار و حیثیت ارتش ایران و جرات و جسارت بخشیدن به تازیان وحشی گشت ، پیآمدی شوم که به قادسیه خاتمه یافت…
منابع:
۱-پورداوود ، چرا ایرانیان شکست خوردند ؟ ص ۲۰ – ۲۳
۲- تاریخ یعقوبی ج ۱ ص ۱۷۶
۳- از بادیه نشینی تا امپراتوری ، مسعود انصاری ص ۱۹۵ – ۱۹۹