اختصاصی همای گیلان، سال ۱۶۲۲ میلادی و هفت سال پیش از درگذشت شاه عباس یکم، دژ پرتغالی‌ها در جزیره هُرمُز سقوط کرد و استقرار ده‌ها ساله‌ی آنان در این جزیره و کنترل آمد و رفت‌ها به خلیج فارس پایان یافت.
در عملیات بیرون راندن پرتغالی‌ها از جزیره‌ی هرمز، ۹ کشتی نظامی انگلستان، وابسته به کمپانی هند شرقی انگلیس، به واحد نظامی ایران کمک کردند. کشتی‌های انگلیسی دژ پرتغالی ها را گلوله باران و نظامیان ایران در زیر این آتش، دژ را تصرف کردند. کشتی‌های انگلیسی پیش از این، ناوهای پرتغالی را از اطراف جزیره فرار داده بودند.

پیش از اخراج پرتغالی‌ها از هرمز، نیروهای نظامی ایران و باز هم با کمک انگلیسی ها جزیره قِشم را آزاد کرده بودند و قبل از قِشم، نیروهای ایران به فرماندهی امامقلی خان، پرتغالی‌ها را از بحرین بیرون رانده بودند.
مذاکرات برادران شِرلی با شاه عباس، مقدمات این همکاری نظامی ایران و انگلیس را فراهم کرده بود.
با بیرون راندن پرتغالی‌ها، انگلیسی‌ها راه‌های تجاری خلیج فارس را به دست گرفتند و به تدریج بر منطقه تسلط یافتند و ….

در پی اخراج پرتغالی‌ها، شاه عباس دست به توسعه بندر گُمبرون زد که نام او بر آن نهاده شد و به بندر عباس تغییر نام داده است. منبع:کارنامه شاه عباس اول صفوی،انتشارات دافوس

با کانال همای خبر همراه باشید