یک متخصص فیزیوتراپی گفت:عللی متفاوت در بروز خواب رفتگی صبحگاهی دستها موثر است که شایعترین این علل، نادرست خوابیدن است.
همای گیلان، فرناز المعینژاد متخصص فیزیوتراپی درباره خواب رفتگی دستها هنگام بیدار شدن اظهار کرد: وضعیت خوابیدن نقشی مهم در بروز احساس خواب رفتگی و سوزن سوزن شدن صبحگاهی دستها دارد؛ شایعترین عاملی که در بروز خواب رفتگی صبحگاهی دستها موثر بوده وضعیت خوابیدن نادرست است که موجب فشرده شدن عصب میشود، اما دلایلی دیگر هم در ایجاد خواب رفتگی دستها هنگام بیدار شدن نقش دارند.
او بیان کرد: از دیگر دلایل خواب رفتگی دستها هنگام بیدار شدن میتوان به سندروم تونل کارپ اشاره کرد به این صورت که تنگی کانالی که از عصب مدین در جلوی مچ دست از داخل این کانال عبور میکند در فشرده شدن عصب، احساس سوزن سوزن شدن و خواب رفتن دستها تأثیرگذار است که اغلب با ضعف در مشت کردن دست همراه بوده؛ انجام حرکات مکرر دست در برخی شغلها مانند تایپیستها و آرایشگران در ایجاد سندروم تونل کارپ موثر است؛ از دیگر علل بروز این سندروم میتوان به ضربه به مچ دست و چاقی اشاره کرد.
المعینژاد افزود: مشکلات ستون فقرات گردنی هم علل دیگر خواب رفتگی دستها هنگام بیدار شدن است، آرتروز و ساییدگی مهرههای گردنی و تحت فشار بودن دیسکهای بین مهرهای گردن در تنگی سوراخهای بین مهرهای و فشار روی نخاع یا فشرده شدن عصبی که از این سوراخ عبور میکند، تأثیرگذار است؛ این عارضه با علائمی دیگر مانند درد و خشکی گردن همراه است.
این متخصص فیزیوتراپی تأکید کرد: سندروم خروجی توراسیک هم دلیل دیگر خواب رفتگی صبحگاهی دستهاست؛ خروجی توراسیک ناحیهای در پایین گردن و قسمت بالایی قفسه سینه است که شبکه اعصاب و عروق مربوط به دستها از آن عبور میکنند و به سمت بازو میروند؛ اسپاسم عضلات ناحیه گردن یا مواردی مانند دنده گردنی در تنگ شدن این گذرگاه و فشرده شدن عروق و اعصاب موثر است؛ از علائم این سندروم میتوان به بی حسی در ساعد و انگشتان به ویژه انگشت چهارم و پنجم به همراه درد در شانه، بازو و ساعد اشاره کرد.
وقتی عوارض دیابت دستهای شما را هدف قرار میدهد
او تصریح کرد: دیابت به علت بالا بودن قند خون بروز پیدا میکند؛ بیش از نیمی از مبتلایان به دیابت به آسیب اعصاب محیطی و احساس خواب رفتگی، درد و ضعف در دستها دچار میشوند؛ خوابیدن طولانی مدت روی یک سمت از بدن در فشرده شدن اعصاب و عروق آن سمت موثر است، بنابراین احساس خواب رفتگی در بازو یا دستها ایجاد میشود که برای رفع این مشکل و برطرف شدن احساس خواب رفتگی دستها باید وضعیت خوابیدن را تغییر دهیم.
المعینژاد گفت: شیمی درمانی یا مصرف برخی داروها در آسیب اعصاب محیطی و بروز احساس گزگز و خواب رفتگی در دستها موثر است؛ ویتامین B ۱۲ هم یک ماده ضروری برای عملکرد سیستم عصبی و ساخت سلولهای خونی است؛ سالمندان، مبتلایان به برخی بیماریهای گوارشی و خود ایمنی در معرض کمبود این ویتامین قرار دارند؛ کمبود ویتامین B ۱۲ با علائمی مانند گزگز دستها و پاها، ضعف عضلات و کاهش اشتها همراه است.
این متخصص فیزیوتراپی اظهار کرد: کیستهای گانگلیونی مچ دست با ایجاد فشار بر اعصاب این ناحیه در ایجاد احساس سوزن سوزن شدن در دستها تاثیرگذار هستند؛ برخی بیماریهای دیگر مانند اماس، کمکاری تیروئید، لوپوس، سندروم گیلن باره و روماتیسم مفصلی هم ممکن است خواب رفتگی صبحگاهی دستها را ایجاد کنند.
راههای تشخیص خواب رفتگی صبحگاهی دستها چیست؟
او بیان کرد: اگر خواب رفتن دستها با تغییر دادن وضعیت خواب و تکان دادن دستها از بین نرود یا با سایر علائم مانند ضعف عضلات همراه باشد فرد باید به پزشک مراجعه کند؛ انجام آزمایش خون، رادیوگرافی از گردن، MRI و نوار عصب و عضله (الکترومیوگرافی) از جمله راههای تشخیص علل خواب رفتن صبحگاهی دستهاست.
درمان خواب رفتگی صبحگاهی دستها
المعینژاد افزود: درمان این عارضه با توجه به علت ایجاد کننده آن متفاوت است، اما به طور کلی روشهایی مانند پوشیدن مچ بند، مصرف داروهای ضد التهاب، ورزش و اصلاح وضعیت خواب به درمان خواب رفتگی صبحگاهی دستها کمک میکنند.
تمرینهای درمانی برای رفع خواب رفتگی صبحگاهی دستها
این متخصص فیزیوتراپی اظهار کرد: در تمرین نخست در حالی که آرنج فرد صاف و کف دست رو به بالاست، شخص باید با دست دیگر انگشتان را به سمت خود بکشد تا کشش را در ناحیه مچ و کف دست احساس کند، ۱۰ ثانیه دستها را در این وضعیت نگه دارد؛ این حرکت باید سه بار تکرار شود.
او تصریح کرد: در تمرین دوم شخص باید نخست دست را بالا نگه دارد و مطابق تصویر به آرامی انگشتان را جمع سپس دست را مشت کند؛ این حرکت باید ۱۵ بار تکرار شود.
المعینژاد گفت: در تمرین سوم فرد در حالی که آرنجش صاف و انگشتانش کشیده است، انگشت شست را باید به سمت عقب بکشد و از سایر انگشتان دور کند تا کشش را در کف دست و قاعده انگشت شست احساس کند، ۱۰ ثانیه انگشت شست را در این وضعیت نگه دارد؛ این حرکت باید سه بار تکرار شود.
این متخصص فیزیوتراپی بیان کرد: در تمرین چهارم مطابق تصویر فرد باید روی ساعد را از مچ به سمت آرنج ۶۰ ثانیه ماساژ دهد.
او یادآوری کرد: در تمرین پنجم شخص باید انگشتانش را در هم قلاب کند و به آرامی نخست دستها را به جلو بکشد سپس گردن و ستون فقرات پشتی را خم کند و کشش را ادامه دهد، ۱۰ ثانیه بدن را در این وضعیت نگه دارد این حرکت باید ۳ بار تکرار شود؛ انجام این ورزشها با کاهش اسپاسم عضلات گردن، ساعد و دستها و برداشتن فشار از روی اعصاب دست، خواب رفتگی دستها را کاهش میدهد.
/باشگاه خبرنگاران