معضل برداشت شن و ماسه را جدی بگیریم

اختصاصی همای گیلان:در پی برداشت های بی رویه شن و ماسه از ساحل شهرستان رودسر که باید مایه فخر و مباهات ما باشد اما اکنون با همه ی برداشت ها مایه ترس و اضطراب کارشناسان زیست محیطی و منابع طبیعی قرار گرفته است ؛ برآن شدیم تا تحقیقاتی را در این زمینه انجام دهیم و قضاوت را برعهده مخاطبین بگذاریم تا شاید مسئولین ارجمند با همه ی دغدغه هایی که دارند از گستردگی این معضل بکاهند و آن را جدی بگیرند نه اینکه برخی از آنها همراه و هم عقیده با آن باشند .

گستره ساحلی دریای خزر به دلیل فاصله کم کوهستان و دریا در بسیاری از مناطق شمال کشور به ویژه در شرق و غرب مازندران سالهاست در معرض تصرف و تخریب قرار دارد

بیهی است افزایش جمعیت ساکن و گردشگران ، به ویژه تمایل بیشتر آنان برای سکونت یا اقامت در سواحل دریا و احداث سازه های مختلف برای سکونت و افزایش تاسیسات شهری ، زمینه را برای تخریب سواحل به طرق گوناگون نظیر برداشت شن و ماسه فراهم می کند

آمار نشان می دهد در سال ۱۳۸۹ در شرق گیلان و غرب مازندران که بحرانی ترین منطقه شمال کشور هستند بیش از ۴ هکتار رفع تصرف اراضی ساحلی انجام و با برداشت بیش از ۵۰۰۰ متر مکعب سنگ و مخلوط و ماسه از سواحل مقابله شد

برداشت ماسه از سواحل باعث تشدید پیشروی دریا در خشکی می شود امری که در دهه ۱۳۷۰ به معضلی بزرگ تبدیل شد و هنوز بر طرف نشده است

اطلاعات و تحقیقات و پژوهش های کارشناسان محیط زیست نشان می دهد که سطح آب دریای خزر در یکی دو سال آینده بالاتر می آیدئ و حریم فعلی پایدار نمی ماند ، افزایش دمای کره زمین و ذوب شدن یخ ها موجب افزایش حجم آب رود ولگا که حدود ۸۰ درصد آب دریای خزر را تامین می کند شده است

حریم فعلی پایدار نمی ماند و آب دریا بیش از پیش در ساحل پیش می آید و با توجه به اینکه اراضی ساحلی برخلاف جنگل ها و مراتع بطور کامل در اختیار ادارات منابع طبیعی نیست و متولیان متعددی دارد ، مشکلات موجود افزایش می یابد

دریای خزر مانند دریاهای آزاد جزر و مد ندارد بلکه پیشروی و پسروی آن موسمی است و هزار سال قبل ابوریحان بیرونی درباره نوسانات آب دریای خزر تحقیقاتی کرده بود و برخی از محققان معتقدند آب دریا با دریاچه های آرال و ارومیه از زیرزمین مرتبط است

بدین ترتیب ملاحظه می شود که برداشت ماسه از سواحل دریای خزر و ساخت و ساز در آن در صورتی که بدون مطالعه باشد خساراتی در پی دارد و پیشروی آب دریا و تخریب را افزایش می دهد ، بنابراین برداشت ماسه و تخریب ساحل نیز اقدامی غیرعلمی است و پوشش گیاهی را نابود می کند

به گفته ی محققین و کارشناسان امر شن و ماسه مورد نیاز برای مصارف مردم و همچنین ادارات باید از کارخانه های تولید ماسه تامین شود این کار نه تنها باعث حفظ سواحل و رودخانه ها می شود بلکه ماسه نیز دانه بندی مناسب تری دارد و در ترکیب با سیمان ، محصول بهتری به وجود می آورد

بدین ترتیب با همه تحقیقات و بررسی های بعمل آمده برداشت شن و ماسه برای محیط زیست تخریب فراوانی به همراه دارد و مسئولین امر برای جلوگیری از آن باید به دنبال راهکار و راه چاره باشند زیرا معضل بزرگیست و آیندگان از آن بشدت لطمه می خورند و باید آن را جدی گرفت

مرضیه عسگری

خبرنگار اجتماعی ، فرهنگی