اختصاصی همای گیلان: در سال ۱۲۵۸ خورشیدی/ ۱۸۷۹ میلادی به هنگام کاوشهای باستان‌شناسی هیئت بریتانیایی در محوطه باستانی بابل در بین‌النهرین، هرمز رسام(۱۸۲۶- ۱۹۱۰) باستان‌شناس بریتانیایی آسوری‌تبار، استوانهٔ گلی‌ای را یافت که شامل نوشته‌هایی به خط میخی بود.
منشور کورش هخامنشی، کهن‌ترین بیانیه حقوق بشرِ شناخته شده جهان و سند سربلندی ایرانیان از همزیستی آشتی‌جویانه و گرامیداشتِ باورها و اندیشه‌های همه مردمان تابعه در هنگامه بنیادگذاری نخستین امپراطوری جهان است.
محل اصلی نگهداری این منشور ، موزه بریتانیاست .
در جریان جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران، منشور کوروش به رغم مخالفت دولت وقت بریتانیا برای چند روز به ایران آورده شد و به نمایش در آمد.
این منشور در تاریخ ۱۹ شهریور ۱۳۸۹ وارد ایران و تحویل موزه ایران باستان شد.
منشور کوروش چهار ماه در ایران در معرض بازدید قرار گرفت و بعد از آن مجدداً به موزه بریتانیا تحویل داده شد.
این سند به عنوان نخستین منشور حقوق بشر شناخته می‌شود و در سال ۱۹۷۱ میلادی، سازمان ملل آن را به شش زبان رسمی سازمان منتشر کرد.
بدلی از این منشور در مقر سازمان ملل متحد در شهر نیویورک نگهداری می‌شود.
————————-
بخش هایی از منشور افتخار آمیز کوروش پس از فتح بابل: دین و آیین و رسوم ملت هایی را که من پادشاه آنها هستم محترم خواهم شمرد و نخواهم گذاشت که حکام و زیردستان من، دین و آیین و رسوم ملت هایی که من پادشاه آنها هستم را مورد تحقیر و توهین قرار دهند…هرگز پادشاهی خود را بر هیچ ملتی تحمیل نخواهم کرد و هرگاه نخواهند مرا پادشاه خود بدانند من برای پادشاهی بر آن ملت مبادرت به جنگ نخواهم کرد. من تا روزی که زنده هستم نخواهم گذاشت شخصی، دیگری را به بیگاری بگیرد و بدون پرداخت مزد وی را به کار وادارد، هرکس آزاد است هر دینی را که میل دارد پرستش کند و هر جایی که میل دارد سکونت کند مشروط بر آن که در آن جا حق کسی را غصب ننماید. من تا روزی که به یاری مزدا پادشاهی می کنم نخواهم گذاشت که مردان و زنان را به عنوان غلام و کنیز بفروشند. رسم بردگی باید از جهان بر افتد.