نلسون ماندلا ،نیاز امروز جامعه ما

اختصاصی همای خبر/چالش های بزرگ آینده ، نه کمبود آب و غذا وفقر و بیکاری و مسکن و کار و هجرت ِ نوابغ ووو نیست بلکه ایران در سال‌های پیش رو با اَبَر چالش ِخشونت سازمان یافته از یکطرف و تشکیل مافیاهای کوچک و بزرگ با تکیه و جایافته در پستو و روزنه های حکومتی می باشد . استیصال و در ماندگی و آینده ی ای مبهم و تیره، سرانجام موتور حرکت خشونت های اجتمایی و ظهور دارو دسته ی مافیا و خشونت پیشگان می باشد . فردی که احساس تبعیض می‌کند و در فقر مفرط بسر می برد، یا ارزش‌های آموخته‌شده‌اش با واقعیت زیستی‌اش در تعارض است، خشمگین می‌شود و این خشم، می‌تواند به خشونت عمومی و فراگیر ختم شود.
ظهور و بروز خشونت گفتاری در اجتماع و حتی در شبکه‌های اجتماعی ، هشداری است به ما، هیچ رویدادی نیست که تبدیل به روزنه‌ای برای پرتاب خشونت ِ بخشی از مردم بر بخشی دیگر نشود.
فضای مجازی ،نگاشت دنیای واقعی ماست و این همه خشونت مجازی، یعنی چالش اصلی در حال بروز در جامعه واقعی ماست.
واروخوانی تاریخ، ترسناک‌ترین جنبه بروز خشونت در جامعه ایران، پررنگ شدن جمله‌ی وارون‌شده ماندلا است. ماندلا در زمان انقلاب در آفریقای جنوبی و پایان آپارتاید، تنها از طریق کاهش خشونت، توانست انسجام اجتماعی جامعه‌اش را حفظ کند و هزینه‌های تغییرات ساختار سیاسی را کاهش دهد.
او با سیاست معروف “می‌بخشم، اما فراموش نمی‌کنم” توانست خشونت را در جامعه‌اش کنترل کند. ماندلا خوب می‌دانست که تجربه ی سال‌های آپارتاید می‌تواند تبدیل به ابزار انتقام‌جویی‌ها شود، و می‌تواند چرخه خشونت را در کشور به مرحله غیرقابل بازگشت برساند. به همین دلیل بود که او سیاست دوران گذار را در یک جمله خلاصه کرد: “می‌بخشم، اما فراموش نمی‌کنم”.
نه آن‌که ماندلا یا سیاه‌پوستان آفریقای جنوبی کم درد کشیده باشند، یا کم کشته داده باشند، بلکه رهبران آفریقای جنوبی خوب می‌دانستند بازکردن مساله انتقام‌گیری ،جامعه را به سمت یک خشونت کامل می‌برد. در درگیری‌های سال‌ها مبارزه میان دو طرف، خون‌های بسیاری ریخته شده بود، پس خشونت تنها اَبَرچالش پیش روی ماندلا بود، پیش از توسعه، پیش از احقاق حقوق مردم سیاه‌پوست.
بر اساس این سیاست، هر شهروند می‌توانست به رفتارهای غیراخلاقی ی دوره آپارتایدش صراحتا اعتراف کند، بنویسد و انتشار عمومی هم یابد، اما به دلیل آن‌که بخشی از این اشتباهات، یک اشتباه دسته‌جمعی بوده است، بخشی از آن حاصل تبلیغات حکومتی و بخش عمده‌ای از آن‌ها فاقد انگیزه‌های شخصی و حتی امتناع از آن همراه با کیفر بوده است، باید بخشیده شوند. اما فراموش نمی‌کنیم چرا که تاریخ باید عبرت آیندگان شود.
در سیاست ماندلا اگر کسی به رفتار نادرست‌اش اعتراف نمی‌کرد و بعدترها مستنداتی علیه او یافته می‌شد، امکان دادگاهی‌شدن و مجرم شناخته‌شدن را داشت. از این طریق افراد انگیزه می‌یافتند تا اشتباهات خود را تا حد ممکن افشا کنند.
ماندلا از جامعه‌اش خواست تا همدیگر را ببخشند. او رهبر بزرگی بود، چون آینده جامعه‌اش را قربانی گذشته نکرد. انتقام‌گیری، لذت فردی ایی برای بسیاری از مردم عامه ی آفریقای جنوبی بود ، اما آینده جامعه را از بین می‌برد و ماندلا هوشمندانه رفتار کرد و با انگیزه
شعار “می‌بخشم، اما فراموش نمی‌کنم” مانع از بروز خشونت شد.
فراموش نکرد تا تاریخ به عنوان آموزگار جامعه، بیش از گذشته مانع از تکرار اشتباهات شود.
می‌بخشد تا جامعه ، درگیر خشونت‌های بی‌حاصلی نشود که روز به روز آینده را ترسناک‌تر کند.
حالا پس از سه دهه از یک تجربه جهانی موفق، در ایران و در کمال حیرت جمله “نه می‌بخشم و نه فراموش می‌کنم” در روزنامه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به وفور دیده می‌شود! جمله‌ای که از سر تاریخ‌ناخوانی باشد یا از سر شرارت، فرقی ندارد، نتیجه‌اش تزریق هر روزه خشونت به جامعه‌ای است که در آستانه تحریک عمومی قرار دارد.
خشونت افسارگسیخته در قالب درگیری‌های کلامی آغاز می‌شود، مانند پرخاش‌گری در شبکه‌های اجتماعی.
در گام دوم این خشونت بشکل منازعات خیابانی و حتی خانوادگی گسترش می‌یابد، که نشانه‌های آن در لابه‌لای آمارها پنهان شده است.
در گام سوم این خشونت مهارنشده می‌تواند تبدیل به خشونت‌های گسترده، به اتکا ایدئولوژی، سیاست یا حتی منافع اقتصادی شود. خشونت‌هایی که بر اساس آموزه‌های تاریخی، امکان زمینه‌سازی برای یک مشت آهنین را هم فراهم می‌کند. فراموش نکنید چگونه بی‌محابا زمینه‌های خشونت توسط چه کسانی در حال تزریق به جامعه است، و حداقل نگذاریم ما بخشی از این چالش تاریخی شویم.
نگذاریم ما چرخ‌دنده‌های دستگاه خشونت عمومی شویم، هر چیز را بهانه پرتاب ناامیدی‌ها و رنج‌های خود بر سر دیگرانی نکنیم که اتفاقا شدیدا شبیه خود ما هستند. دیگرانی که مشابه ما با همان اندازه از کمبود اطلاعات و قضاوت‌های اشتباه در سوی دیگر میدان ،بر ما خشم گرفته‌اند.

جلال میرزاآقایی

با کانال همای خبر همراه باشید.

http://homaygilanir