“هانا آرنت” بانویی طلایه دار ،در اندیشه های آزادی خواهی و دموکراسی بر تارک تاریخ بشری/جلال میرزاآقایی

اختصاصی همای گیلان: بررسی و تحلیل رویداد های سیاسی و اجتمایی ،از سقراط تا ماکیاول و تا عصر امروز ،بدون لحاظ کردن اندیشه ها و ایده های “هانا آرنت ” تقریبا غیر ممکن می باشد .روح جستجوگرایانه بسیار عمیق و استعداد فوق العاده وی و تجزیه تحلیل های جادویی اش در باره مسائل پیچیده و دیالکتیک آرمانی بجا مانده از رنسانس و بعد ها از جنگ دوم جهانی، از او نویسنده ای افسانه ای ساخت.
زندگی نامه ی هر متفکری برای درک اندیشه اش ،بسیار حیاتی می باشد که تا این تاریخ ،زندگی هیچ متفکر سیاسی دیگری به اندازه او مظهر تاریخ سیاسی این قرن نبوده است.
“هانا آرنت” دوران جمهوری وایمار آلمان را در عنفوان جوانی تجربه کرده و بعد از سقوط آن جمهوری ،خود و اندیشه های مدرن ش را در محاصره آلمان نازی و نگاه سرکوبگر پلیس مخفی حکومت نازیها “گشتاپو” می بیند .ابتدا به یکی از کشور های اروپای غربی و سپس به آمریکا گریخت.در سال ۱۹۳۳به دلایل سیاسی از طرف پلیس بازداشت و هشت روز از وی بازجویی کردند.
زمانی که هانا آرنت با اندیشه های زندگی اجتمایی جامعه امریکا که اینک وطن دوم او بود آشنایی کامل پیدا کرد ،با نبوع سر شار خویش متوجه دو شر مطلق جهانی شد و خیلی راحت به مقایسه آندو پرداخت .
توتالیتاریسم آلمان نازی و مصرف گرایی کاپیتالیستی جامعه آمریکایی ،بزرگترین دغدغه فکری وی تا پایان عمر بود.
تاملات هانا آرنت در مورد تجارب سیاسی خویش و در مورد بسیاری از مهاجران هموطن آلمانی وی که رانده و اینک پناهنده جامعه آمریکا شده بودند اورا به این نتیجه رسانده بود که هر کسی که از عضویت کامل و حمایت مجموعه یا جامعه ای سیاسی ،بهره مند نباشد در امان نیست و بقول خود او که می گفت :
حقوق بشر باید مستقل از حکومت ها باشد و زمانی که انسان ها حکومتی از خودشان ندارند ناچارند که بسوی حقوق انسانی خویش روی آورند چون مرجعی نیست که از آنها حمایت کند “.
با آنکه هانا آرنت در همان دهه ۱۹۳۰با یک ضربت ،وارد دنیای فعالیت و علایق سیاسی شد ،نخستین کتاب مهم او در زمینه نظریه های سیاسی کتاب “وضع بشری” می باشد و این کتاب پس از آنکه هفده سال از اقامت او در آمریکا می گذشت انتشار یافت .این کتاب حاوی و همچنین کلیدی برای دریافت اندیشه های سیاسی او می باشد .
کتاب مهم دیگر هانا آرنت “ریشه های توتالیتاریسم”می باشد که در سال ۱۹۵۱ به چاپ رسید. این کتاب از سه بخش تشکیل شده است که دوبخش مربوط به “یهودی ستیزی”و”امپریالیسم”میباشد که زیاد به مفهوم فلسفی آن اشاره نکرده است ولی در واقع بخش سوم این کتاب است که دارای اهمیت می باشد.
در این بخش هانا آرنت به تحلیل رژیم های نازی و استالینی می پردازد که در واقع اهمیت کانونی دارد و کاملا بحق و به درستی ،جداگانه هم انتشار یافته است.اینکه نطام اندیشه های هانا آرنت از درون تحلیل های او از توتالیتاریسم بر آمده است از این واقعیت پیداست که در چاپ های دوم و سوم و بعدی کتاب “ریشه های توتالیتاریسم”فصل جدیدی به بخش سوم اضافه شد بنام “ایدئولوژی و ترور ،صورت جدیدی از حکومت.”
اندیشه های هانا آرنت در مورد ایدئولوزی و ترور نخستین بار بصورت مقاله ای جداگانه در سال ۱۹۵۳ به چاپ رسید و در آن نظام مفهومی وضع بشری بی چون چرا ،در شکل جنینی اش و چگونگی شکل گیری آن به تحلیل و قلم سحّار او قرار گرفت .بر همین قیاس سومین کتاب سیاسی او بنام “انقلاب” نظام فکری را در مورد انقلاب های آمریکا و روسیه و فرانسه و نیز وضع موجود آنها می پردازد .
بنابر این این سه کتاب بر روی هم نظریه های سیاسی سیستماتیک اصیلی را فراهم می آورد که سر فصل تاریخ اندیشه های سیاسی غرب می باشد و هانا آرنت بر تارک آن می درخشد.

با کانال همای خبر همراه شوید