‍ کشف ۹۰ گور دوره اشکانی در «لیارسنگ بن» املش/ حفاری‌ها ادامه دارد/مهری شیرمحمدی

همای گیلان، پیش از آنکه سومین فصل از کاوش محوطه باستانی لیارسنگ‌بن املش پایان پذیرد، یک روز را مهمان هیات باستان شناسی مستقر در منطقه شدیم. چند ساعت پیاده روی در ارتفاعات صعب العبور مابین ییلاقات دیلمان و املش می ارزید تا از نزدیک گورهای« خمره ای، دخمه ای و چاله ای» مردان خفته دوره اشکانی را در ارتفاعات املش ببینیم.
اگرچه جمعه ۱۹مرداد ماه، باران شدیدی از «رشت» تا «سیاهکل» تا خود «دیلمان» می بارید، اما از «اسپیلی» به آن سو از میزان نم هوا کاسته می شد و هرچه به سمت ییلاقات املش و روستاهای «عاشورآباد، دیارجان و شیه» می رفتیم، نه از نم خبری بود و نه از پوشش انبوه گیاهی جلگه.
نخستین توقفگاهمان، پایگاه پژوهشی و تحقیقاتی باستان شناسی مستقر در روستای «مُربو» بود؛ با بخشی از یافته های کاوش شده در گورهای لیارسنگ بن. و دیدن طرح ها و تصاویری که تیم باستان شناسی تهیه کرده بودند.
از مربو به آن سو، می باید به ارتفاعات صعب العبور در ییلاقات «شیه و شیرچاک» می رفتیم. تصور اینکه هیات باستان شناسی – که چند نفر ایشان بانوان دانش آموخته باستان شناسی هستند- روزانه چند ساعت کوهپیمایی می کنند، سخت می نمود.
حفاری های غیر مجاز در لیارسنگ بن
پس از حدود دو ساعت پیاده روی با یکی از باغداران محلی آشنا شدیم و توانستیم بخشی از اطلاعات عمومی منطقه را از وی دریافت نماییم.
این فرهنگی بازنشسته توضیح می داد که از قدیم مردم منطقه، به قصد یافتن دفینه و گنج، قبرستان قدیمی منطقه را می کندند و تا سالهای بعد از انقلاب نیز کسی متعرض آنها نمی شد.
وی کوهی را که به شکل «زین اسب» بود بما نشان داد و اضافه کرد: قبلا پایین دره روستایی بود، که آن سوی رودخانه قبرستان روستا بوده و هرچه بسمت بالای تپه می رفتیم ، قبرها قدیمی تر می شد.
اکنون رودخانه کاملا خشکیده و از روستا و قبرستان نیز خبری نیست و نه حتی غاری را که این باغدار توصیف می کرد که محل اتراق گله داران کوچنده بوده است. کوه را نیز نیز جابجا تراشیده بودند.
آن سوی رودخانه و در سینه کش کوه، سایت باستان شناسی گورستان باستانی «لیارسنگ بن» پیدا بود و معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، روز جمعه شخصا برای بررسی کار گروه باستان شناسی در محل حاضر بود.
گمانه زنی ها و صدور مجوز رسمی حفاری سازمان میراث فرهنگی
ولی جهانی توضیح داد: این مجموعه باستانی در سال ۱۳۹۱ خورشیدی شناسایی شد و در همان سال اقدام به مطالعات پژوهشی نمودیم .
سرپرست هیات باستان شناسی گورهای باستانی لیارسنگ بن افزود: بعد از یک بررسی و شناسایی محوطه، در سال ۱۳۹۳ گمانه زنی ادامه یافت و محدوده ای به وسعت ۲۷هکتار تعیین حریم میراثی گردید. از همان سال به مدت ۳سال پی در پی با استقرار یک گروه باستان شناسی، هیاتی در منطقه مستقر و توسط گروه های باستانی مورد کاوش قرار گرفت.
معاون میراث فرهنگی گیلان ادامه داد: صعب‌العبور بودن مسیر دسترسی به محوطه و تقریبا ۲ساعت پیاده روی روزانه رفت و برگشت برای اعضای گروه، کار حفاظت و حفاری از این گورستان باستانی را ارزشمند و البته بسیار دشوار می‌کند. به همین دلیل کاوش های اضطراری در این محوطه باستانی در دستور کار میراث فرهنگی قرار گرفت تا آثار بدست آمده در گورها تخلیه شود.
…منبع / گیل مهر
شیرمحمدی – ایمانی

با کانال همای خبر همراه باشید