حفظ طبیعت سبز گیلان ؛ وظیفه همه ایرانیان رضا بژکول پژوهشگر اجتماعی و روزنامه نگار

گریزی به یک یاداشت در سال ۹۴ ، و دغدغه شهروندان

طبیعت و کتابها از آن چشمانی هستند که می فهمند (والدو امرسون)

اختصاصی همای گیلان:جنگل های هر سرزمینی پایه های اقتصادی ، کشاورزی ، محیط زیستی آن کشور محسوب می شود که باید برای رشد ، توسعه و حفاظتش کوشا بود .

براساس آمارهای داده شده مساحت جنگلهای جهان ۳ میلیارد و۴۵۴ میلیون هکتار می باشد،که سهم ایران از این میزان ۱۱ میلیون و۷۴ هزار ۵۵۴ میلیون هکتار (البته بر اساس تعریف سازمان جنگل داری کشور ۱۴ میلیون هکتار) هست . ۷۵ درصد از جنگل های جهان متعلق به کشورهای برزیل، روسیه، کانادا، اندونزی، آمریکا،پرو، هند، و چین می باشد.

سرانه جنگل در جهان رقمی معادل۶۰/۰ هکتار (۶۰۰۰متر) است ، این رقم برای ما ایرانیان ۱۶۰۰ متر . سازمان فائو اعلام کرده ، ایران که از کشورهای درحال توسعه است پوشش جنگلی کمی دارد، اما به نظر می رسد به سرعت در حال نابود کردنش است (نمونه آن اجرای سد سازی های بی رویه و تخریب جنگل ها و ساخت و سازها در گیلان بخصوص لاهیجان )

طبق گفته مسئولان استان ، گیلان ما ۵۶۴ هزار۷۱۲ هکتار جنگل تحت پوشش دارد، که در سه دهه گذشته ۱۰ درصد کاهش پیدا کرده است . جنگل های که می تواند از جاذبه ای خاص برای گردشگران خارجی و داخلی برخوردار باشد . (منبع سایت گیلانیان ،مصاحبه با داود زارع مدیر کل منابع طبیعی و آبخیز داری گیلان )

به گفته کارشناسان این حوزه بیشتر درختان جنگل گیلان از نوع هیرکانی می باشند . آمارها حکایت از این دارد که متاسفانه ۱۰ درصد جنگل های گیلان به دلایلی مانند آفات ، قاچاق ، پروژه های عمرانی ، خشکسالی، ساخت و ساز توسط بعضی مسئولان کاهش پیدا کرده است ، که ادامه آن حکایت از یک فاجعه محیط زیستی برای استان سر سبز گیلان در آینده محسوب خواهد شد .( اگر چه باید گفت بر اساس مهاجرت ها و ساخت و سازها آمارها باید بیشتراز این باشد ).

بر اساس آمارهای داده شده در گیلان ۵۳۵هزار ۸۰۹ هکتار جنگل طبیعی و ۸۰۹ هزار هکتار بیشه زاد ، ۱۷هزار و۴۰۲هکتار جنگل دست کاشت خارج از طرح های جنگل کاری ،۲۴۴ هزار و ۹۸۶ هکتار مرتع تشکیل شده است. که هرسال شاهد تخریب بخشی از آن توسط گردشگران غیر بومی و متاسفانه بومی هستیم ، که محیط زیست برای آنها فقط جنبه تفریحی و تخریب پیدا کرده نه جنبه حمایتی و حفاظتی ، این معضل بزرگی است که باید برای رفع آن مسئولان کوتاهی نکنند .
ازطرفی طبق گفته کارشناسان این حوزه ۲۵پارک جنگلی به مساحت حدود ۱۵ هزارو۷۷۰ هکتار، ۱۸هزار تفرجگاه جنگلی برای استراحتگاه ییلاقی به مساحت ۵۴ هکتار وجود دارد .(مصاحبه رحمانی درسال۹۲ خبرگزاری فارس)

کارشناسان جهان می گویند درکره زمین تا امروز سه انقلاب رخ داده است.

کشاورزی، صنعتی، فناوری و احتمالا انقلاب آینده باید محیط زیستی باشد.بر این مبنا بایستی در استان گیلان انقلابی از نوع حمایتی و حفاظتی جهت حفظ محیط زیست ، جنگل ها به راه انداخت تا جلوی تخریب آن را در آینده گرفت .(این امر تنها با یک کمپین فراگیر توسط نخبگان شهر و استان و همراهی مردم در گیلان شدنی است )

این تخریب ها درحالی است که جنگلها و محیط زیست به عنوان ریه زمین محسوب می شوند ، حفظ اکوسیستیم آن وتوجه به اجزاء سیستمهای آن ضرورتی فراگیر می باشد، لذا برای پیشبرد امر و جلوگیری از خطاهای گذشته مواردی کوتاه اما گویا به شرح زیر پیشنهاد ، تا شاید برای حفظ سر سبزی گیلان ما موردتوجه مسئولان دلسوز و غیر جناحی قرارگیرد.

۱- با توجه به آتش سوزی های چند سال گذشته در بعضی مناطق کشور که بخشهای زیادی ازجنگلهای در آتش سوخته ، لازم است مسئولان امر تمهیداتی بیاندیشند تا از روشن کردن آتش به هر شکل ممکن در داخل جنگل ها و فضاهای سبز جلوگیری بعمل آورند.

۲- برای پیش گیری ، کشیدن سیگار یا غلیان توسط گردشگران در محدوده جنگل ها و محیط زیست جلوگیری و با تصویب قوانین سخت گیرانه تر برای کسانی که ته سیگارشان را به داخل جنگل می ریزند اتخاذ عملی صورت گیرید .که البته لازمه این امر جذب نیروهای بیشتر برای حفاظت از جنگل ها در آینده نزدیک است .

۳- سازمان جنگل داری حافظ منابع طبیعی کشور و استان است، بنا براین موظف است از ساخت تاسیسات و یا ویلا در داخل کوه ها و جنگل ها ، و یا از توسعه وتغییر کاربری مزارع کشاورزی و مناطق جنگلی به هر شکل ممکن جلو گیری گیری نماید.طبق اطلاعات واصله از شبکه ها دربعضی از شهرستانها ساخت و ساز به شیوه کاملا حرفه ای و با مجوز ادامه دارد .

۴-درختان ستون دفاعی و سلامتی انسان هستند و شاخه های آن مانند چتر ، پوششی برای زمین و انسان هستند ، پس نباید اجازه داد تا گردشگران و یا افراد بومی آن را ابزاری برای گرمایش در زمستان و یا به هر شکل ممکن تخریب گردد و سبب از بین رفتن ابزارهای تنفسی در گرما و سرما بر امده از وجود درختان سرسبز در طبیعت شوند .

۵- ورود دامها درجنگل سبب آسیب رسیدن به درختان و طبیعت بکر هر منطقه ای می شود ، چرای دام پوشش گیاهی را ازعرصه جنگل حذف می کند و خاک جنگل عریان وبدون محافظ می ماند که پس از مدتی دچار فرسایش می شود ، بنابر این باید بانصب حفاظ ها و سیم خاردارها ، از ورود دامها به داخل جنگل یا طبیعت سبز تحت هر شرایطی جلوگیری کرد .

۶- به گونه ای برنامه ریزی شود که اجازه داده نشود گردشگران و یا افراد بومی خاطرات خود را روی درختان حک کنند، درسته نمی شود برای هر فردی نگهبان گذاشت اما می شود دوربین های نصب کرد و آن را کنترل کرد ، خاطرات هر فرد در دفتر ذخیره می شود نه روی درختان ، بنابر این نباید اجازه داد با قلم و کاغذ بر گرفته شده از همان چوب ، ریشه درختان و سر سبزی طبیعت را از بین ببریم .

۷- درختان پر از مزایا و منافع برای بشر هستند ،اگر در مکان مناسب کاشته شوند سودش برای همه است ، و اگر قطع و یا تخریب شوند ضررش برای همه است ، پس اجازه ندهیم ستون زینت بخش طبیعت را غیر مجاز قطع و یا ساخت و ساز کنند. یکی از راهکارها و یا استاندارد چنین امری در همه کشورهای جهان شماره گذاری روی درختان بخصوص از نوع قدیمی و ماندگارش است.

۸- حفر چاء در جنگل و یا باغات یکی از بزرگترین اشتباهات و تاریخی همه دولت های گذشته بوده (طبق آمار فقط در یک دولت ۳۰۰هزارچاء حفر شده است ) مسئولان امر اجازه ندهند اشتباه تاریخی و از بین رفتن منابع اب زیر زمینی مجددا تکرار گردد.

۹- یکی از مهمتریم مقوله ها در جهان توسعه یافته آموزش به کودکان ، درخانه و مدرسه، برای نگهداری و حفاظت از جنگل، محیط زیست و نحوه نگهداری ، ابیاری و اینده اندیشی برای حفظ طبیعت است. ازآموزش آن به فرزندان چه در خانه و چه در مدرسه خود دریغ نکنیم.

۱۰- در یک همدلی جمعی هر خانواده گیلانی در روز درختکاری یک درخت بکارد که در صورت تحقق آن در یک فرایندی پنج ساله با جمعیت فعلی گیلان ۲/۵ میلیون نفر ، کاهش ۱۰ درصدی سالهای گذشته را جبران خواهند کرد (این امر می تواند با جشن درختکاری به همراه خانواده ها و صورت گسترده از طریق همکاری رسانه های تصویری و صوتی و یا شبکه های اجتماعی همراه باشد).

و موارد دیگری که هر فرد می تواند به آن اضافه کند .

می توان باتشکیل NGO ها در هر شهر از جنگل ها و محیط زیست حفاظت کرد. و انقلابی برای دفاع از منابع طبیعی وجنگل ها به راه انداخت. تا جلوی کوه خواری، قراردادهای صوری در هر شهر، ویلا سازی گسترده در دل جنگل و کوه ، قطع درختان و ساخت و ساز بی رویه در حواشی آثارهای باستانی جلوگیری بعمل آورد ، اگرچه با تکنولوژی های جدید و پیشرفته ، جوانان تیزبین و دغدغه مندان زیست محیطی درشبکه های اجتماعی توانستن لحظات حساس چنین خلاف های را شکار کرده و با اشتراک گذاری از آن محافظت و یا جلوگیری نمایند .

بیایم تا دیر نشده جلوی آسیب های وارده به جنگل ها و طبیعت سبز استان ما را بگیریم ، تا نسل های آینده نگویند که گذشتکان ما دریغ کردند و ویرانه ای را به یادگار برای ما گذاشتند. باشد که با یاری و کمک همدیگر در حفاظت از جنگل هاو طبیعت بکر گیلان تلاش نماییم و از تمام ابزارهای قلمی ، قدمی، رسانه ای ، مجازی بهره گیریم و این شعار را مبنای حرکت خود قرار دهیم که “طبیعت زنده و پویاست ، نکوداشت آن، گرامی داشتن ریشه گاه آدمیان است

به امید گیلانی توسعه یافته در ابعاد اقتصادی ،علمی ،کشاورزی و محیط زیستی به کمک متخصصان ، اساتید ، نخبگان و جوانان شایسته گیلان ، و پربار شدن رونق گردشگری در فرایند زمان برای استانمان .

با آرزوی بهترین ها
دست در دست یکدیگر ، میهن خویش را کنیم اباد .

با کانال همای خبر همراه باشید.http://@homaygilanir