اختصاصی همای خبر/ به قلم دکتر علی رحیم پور دکتری اقتصاد
🛑به مناسبت«شهادت میرزا کوچک خان»🛑
(یازدهم آذر۱۳۰۰خورشیدی)
❇️«قیام های ملی»
دوره احمد شاه قاجار:
🔵۱)میرزا کوچک خان
[میرزا یونس اُستاد سرایی]
(۱۲۵۶رشت–۱۳۰۰رشت)
❇️قیام ِجنگل
(۱۳۰۰- ۱۲۹۳خ )جنبشی
سیاسی،همراه با مبارزه
مسلّحانه در ایران بود.
🔺به دنبال انقلاب مشروطه،
پیدایش«استبداد صغیر»محمد
علی شاهی،جنگ جهانی اول،
تجاوزات روسیه تزاری،عُثمانی،
انگلیس و بریگادقزّاق؛قیام
«میرزاکوچک خان»درگیلان
آغاز شد.
🌘«قوای قزّاق»چگونه در
ایران،ریشه گرفت؟!
در سال۱۲۵۸خ؛به درخواست
ناصرالدّین شاه؛قراردادی بین
ایران و روسیه تزاری؛بسته شد.
🔺این نیروی نظامی در حد بریگاد[تیپ]بود و سپس”لشکر“
شد و زیر نظر فرماندهان روس
[نظامیان قزّاق]قرار داشت.
🔺این نیروها؛در دوره قاجاریه؛
فعال بودند.
🔺از فرماندهان نیروهای قزّاق
در این چنددهه؛دو نفر برجسته
بودند :
الف)«کُلُنِل لیاخوف روسی»
[همان فردی که در دوره محمد
علی شاه؛مجلس شورای ملی
را به توپ بست.]
ب)«رضاخان میرپنج»
[همان فردی که«سردارسپه»،
«نخست وزیر»و«رضا شاه»
شد.]
🔺در آستانه جنگ جهانی اول؛
دولت روسیه تزاری؛با استفاده
از ضعف دولت ِایران<قوای
قزّآق>را توسعه داد و واحدهای
قزاق را در تبریز،استرآباد،رشت،
اصفهان،کرمانشاه،همدان،ارومیه
و مشهد تشکیل داد.بدون اجازه
دولت ایران؛تیپ قزاق را به
لشکر ارتقا داد.
🔺در سال۱۲۹۹خ،رضاخان،
فرمانده قزاق تیپ همدان
بود.
🔺قزاق ها به رهبری
«رضاخان»؛تهران را تصرف
کردند.پس از اِشغال تهران،
«رضاخان»؛<سردارسپه>
نامیده شد.
💚جنگلی ها از۱۲۹۳تا۱۳۰۰خ؛
با نیروی های انگلیسی،روسی
و قاجاری درگیر می شدند.
🔺روسیه ی تزاری،برآن بود
که سلطه خود را در«گیلان»
حفظ کند•
🔺در سال۱۲۹۳که آغاز جنگ
جهانی اول بود،زمینداران بزرگ
با پشتیبانی کنسول روسیه
تزاری در گیلان،بر تاراج اهالی
شهر ها و دهقانان افزوده
بودند.
🔺بنابراین گروهی از
سیاستمداران،سازمانی به نام
<اتحاد اسلام>را پدید آوردند.
❇️میرزا کوچک خان با این
سازمان در ارتباط بود و
نخستین پایگاه های چریکی
دهقانی را به همراه احمد
کَسمایی،دکتر حشمت و•••
در< کسما>ایجاد کرد .
❇️«میرزا»؛در فتح تهران؛مشارکت داشت، بعد از تبعید؛
در۱۲۹۴خ،به گیلان برگشت.
🔺در این هنگام؛از سوی
روسیه تزاری۵۵۰ سرباز روس
و۵۰ مردقزّاق برای سرکوب ِ
جنگلی ها اعزام شدند.
💚نیروهای جنگل شامل
کاسبهای خرده پا،صیّادان و
کارگران کشاورزی بودند.
🔺تجاوز عُثمانی به تبریز؛
سبب روی آوری روس ها؛
به تبریز و فرصتی شد تا
جنگلی ها؛زمینداران بزرگ
گیلان را خلع سلاح و افراد
خود را در ادارات رشت
بَگُمارند .
🔺در این دوره تمام ایران؛
در”قحطی”بود،با مدیریت
جنگلی ها،تولیدات کشاورزی
گیلان؛رونق فراوانی داشت.
🔺علت ِقحطی ایران،این بود
که استعمارانگلیس،مواد
خوراکی ایران را به مناطق
جنگی می فرستاد وچند
میلیون ایرانی در«جنگ
جهانی اول»از گرسنگی
جان باختند.
[به کتاب”ِقحطی و نسل کُشی
«دکتر مُحمّد قلی مجد»
مراجعه شود]
🔺در آستانه کودتای۳اسفند
۱۲۹۹به دنبال شکست قرارداد
۱۹۱۹م،توافق محرمانه بین
«انگلیس»و«دولت مرکزی»
برای نابودی«قیام جنگل»؛
صورت گرفت.
🔺حضور«رضاخان»و«قوای
قزّاق»در رشت،حکایت از
نابودی«قیام جنگل»داشت.
❇️از اینرو در ۱۱آذر۱۳۰۰
«میرزا کوچک خان»برای
دریافت کمک به سوی خلخال
می رفت که دُچار توفان شد.
🛑سر مُبارکش از تن جدا
و تقدیم«رضاخان»شد.
🌑برخی«کم معلومات»،
«مفتخور»و«پهلوی طلب»؛
«میرزا کوچک خان»را؛
«تجزیه طلب»و«سوسیالیست»
گفته اند،همانگونه که«مزدک»و
«بابک خرمدین»را،نامیده بودند.
🔵در طول تاریخ هر که
دنبال«عدالت»بود؛با برچسب
«سوسیالیست»،«اشتراکی»و
«آشوبگر»،زودتر،کشته شد.
🔵۲)«محمد تقی پسیان»
[۱۲۷۰ورزقان-۱۳۰۰قوچان]
❇️«پسیان»در۱۲۹۴خ،علیه
قوای روسیه تزاری جنگید
و سپس برای درمان به آلمان
رفت و اولین<خلبان>ایران
شد.
🔺در۱۲۹۷خ،فرمانده ژاندارمری
و قوام السلطنه هم والی
[استاندار] خراسان شد.
🔺سیّد ضیا طباطبایی بعد
از کودتای سوم اسفند۱۲۹۹؛
نخست وزیر و”کلنل پسیان”
والی خراسان شد.
❇کُلُنِل پسیان،بدهی مالیاتی
قوام السلطنه را،با ضبط
اموال او،وصول کرد.
❇️قیمت نان و گوشت را،
کاهش و حقوق عقب افتاده
نظامیان را،هم پرداخت.
🔺حکومت سیدضیاء،کمتر
ازسه ماه؛جایش را به قوام
السلطنه داد.
🔺درگیری بین«کُلُنل پسیان»
«قوام»؛بالاو«پسیان»؛امور
خراسان را،به دست گرفت
و از۱۲فروردین۱۳۰۰خ،تا مهر
همان سال پایمردی کرد و به
شهادت رسید.
🔵۳)شیخ محمد خیابانی
[۱۲۵۹خامنه -۱۲۹۹ شهرری]
«شیخ»؛از فعالان سیاسی در
مشروطه و در مجلس دوم
پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر|پایگاه خبری و تحلیلی همای گیلان|پایگاه خبری و تحلیلی استان گیلان|اخبار گیلان| اخبار روز گیلان | خبرهای گیلان| با اخبار گیلان همراه شوید|
چاپ مطلب
