پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر|پایگاه خبری و تحلیلی همای گیلان|پایگاه خبری و تحلیلی استان گیلان|اخبار گیلان| اخبار روز گیلان | خبرهای گیلان| با اخبار گیلان همراه شوید|
اختصاصی همای گیلان”تفکر شکل‌گیری اقتصاد سبز بر اساس واقعیت‌های موجود جهانی بود. یکی از این واقعیت‌ها، امکان کاهش منابع سوختی طبیعی سنگواره مانند نفت و گاز در آینده نزدیک دنیا را بر آن داشت که به فکر جایگزین مناسبی برای این سوخت باشد و بهترین جایگزین در استفاده از منابع طبیعی البته با حفظ محیط‌زیست بود که به انرژی سبز معروف شد. 
واقعیت دیگر اینکه اواخر دهه ۱۹۸۰ نگرانی‌های بین‌المللی از افزایش گازهای گلخانه‌ای مانند دی‌اکسیدکربن، متان و اکسیدهای نیترات «سی‌اف‌سی» که به شدت در حال گسترش بود، شکل گرفت زیرا این گازها بر تعادل کلی انرژی زمین تاثیر‌گذار بوده و به گرم‌شدن کره‌زمین و تغییرات آب‌وهوا دامن می‌زنند. در سال ۱۹۸۸ و به منظور ارزیابی و بررسی خطرات تغییرات آب‌وهوا، هیاتی بین‌المللی مرکب از دانشمندان به نام هیات بین‌المللی بررسی تغییرات آب‌وهوا با همکاری یونپ و سازمان جهانی هواشناسی تشکیل شد. کشورهای شرکت‌کننده در دومین کنفرانس جهانی آب‌وهوا که در نوامبر ۱۹۹۰ در شهر ژنو برگزار شد، با استناد به گزارش‌های انتشاریافته هیات فوق در آن سال، به این نتیجه رسیدند که ایجاد کنوانسیونی بین‌المللی برای مقابله با معضل تغییرات آب‌وهوا بسیار حیاتی است. سه ماه پس از آن مذاکرات شروع شد و کشورهای مذاکره‌کننده مصمم شدند کنوانسیون مقدماتی تغییرات آب‌وهوا را تشکیل دهند و آن را در کنفرانس ریو به تصویب برسانند. کنفرانس ریو از جمله بزرگ‌ترین نشست‌های عالی بین‌المللی است که تاکنون برگزار شده است. حدود ۱۵۰ کشور و در یک مرحله از این کنفرانس حدود ۱۳۵ رییس کشور حضور داشتند. بیانیه ریو، دستورالعمل ۲۱ و بیانیه اصول جنگلداری به تصویب رسید و کنوانسیون‌های تغییرات آب‌وهوا و تنوع گونه‌های گیاهی – جانوری به ترتیب توسط ۱۵۴ و ۱۵۰ کشور به امضا رسید. کنوانسیون بیابانزایی برای تصویب در کنفرانس ریو به موقع به دبیرخانه کنفرانس نرسید و بعدها در ژوئن ۱۹۹۴ به امضا رسید. با این وجود این کنوانسیون نیز از جمله دستاوردهای اجلاس عالی زمین تلقی می‌شود.
این بیانیه مشتمل بر ۲۷ اصل کلی برای تعیین وظایف دولت‌ها در قبال توسعه و محیط‌زیست است. این اصول به مسایلی چون وظایف کشورها و همکاری‌های بین‌المللی برای محافظت از محیط‌زیست، نقش و حقوق شهروندان، زنان و ساکنان بومی در این رابطه می‌پردازد. در ادامه پیمان ریو، پیمان کیوتو است. پیمان کیوتو، پیمانی بین‌المللی به‌منظور کاهش صدور گازهای گلخانه‌ای، که عامل اصلی گرم‌شدن زمین در دهه‌های اخیر محسوب می‌شوند، است. این پیمان که پیمان‌نامه ریو را تکمیل و ترمیم می‌کند در چارچوب سازمان‌ملل متحد شکل گرفت. در سال ۱۹۹۷ طی پیمانی معروف به کیوتو کشورهای صنعتی متعهد شدند ظرف ۱۰سال آینده میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را پنج‌درصد کاهش دهند و به کشورهای در حال توسعه کمک‌های مالی برای افزایش ضریب نفوذ استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نظیر انرژی خورشیدی و بادی، اعطا کنند. البته CFC که از گازهای صنعتی است نیز از جمله گازهای گلخانه‌ای محسوب می‌شود. این گاز در گذشته به‌طور وسیع در کندانسورهای یخچال و به‌منظور خنک کردن درون یخچال به‌کار می‌رفت، اما امروزه به دلیل ایجاد اثر گلخانه‌ای، استفاده از آن در بسیاری از کشورها ممنوع شده‌است. در ادامه همین معاهدات، ریو+۲۰ شکل کوتاه شده کنفرانس سازمان‌ملل متحد درباره توسعه پایدار است که از تاریخ ۲۰ تا ۲۲ژوئن سال ۱۹۹۲ در ریودوژانیرو برزیل با حضور بیش از ۱۳۰نفر از سران کشورها، دولت‌ها و هزاران‌نفر از رهبران بخش تجاری و جامعه مدنی برگزار شد. ۲۰سال پیش، اجلاس مهم ریو ۱۹۹۲ با عنوان «اجلاس زمین» درباره محیط‌زیست و توسعه سند ۳۰۰صفحه‌ای مهمی با عنوان «دستور کار ۲۱» در راستای دستیابی به توسعه پایدار در قرن ۲۱ را به تصویب رساند. از آن هنگام کمیسیون توسعه پایدار به منظور پایش و گزارش‌دهی درباره توافقات«اجلاس زمین» ایجاد شد. پنج سال پس از آن به لحاظ اهمیت موضوع، اجلاس ویژه مجمع عمومی با عنوان«اجلاس زمین + ۵» از تاریخ ۲۳ تا ۲۷ ژوئن ۱۹۹۷ در نیویورک به مرور و ارزیابی نحوه اجرای دستور کار۲۱ پرداخت.«اجلاس جهانی توسعه پایدار» نیز با همین هدف از ۲۶ آگوست تا ۴سپتامبر ۲۰۰۲ در ژوهانسبورگ برگزار شد و از سویی ریو + ۲۰ دهمین سالگرد اجلاس ژوهانسبورگ نیز است. تشکیل کمیسیون توسعه پایدار ملل‌متحد و تقویت تشکیلات جهانی محیط‌زیست از دیگر دستاوردهای اجلاس سران زمین بود که طی ۲۰سال گذشته فعال بوده‌اند. در این مدت کمیسیون توسعه پایدار ملل‌متحد، ابعاد توسعه‌ای و زیست‌محیطی موضوعات مهمی چون انرژی، بیابانزایی، توسعه روستایی، کشاورزی، آب، اسکان بشری، بهداشت، پسماندهای شیمیایی، آلودگی هوا، تغییر آب‌وهوا و… را مورد بررسی قرار داده و در مواردی به توافقاتی رسیده است. مجمع عمومی سازمان‌ملل در سال ۲۰۱۰ با به رسمیت‌شناختن اهمیت و ضرورت چالش‌های مربوط به انرژی، سال ۲۰۱۲ را سال بین‌المللی انرژی پایدار برای همه اعلام کرد. مجمع در جریان انجام این اقدام به «تلاش‌های نظام ملل‌متحد برای فعالیت در جهت تضمین دسترسی به انرژی برای همه و محافظت از محیط‌زیست از طریق استفاده قابل دوام از منابع انرژی سنتی، فناوری‌های پاک‌تر و منابع جدیدتر انرژی» اشاره کرد. علاوه براین، مجمع‌عمومی در تصمیم برای سازمان‌دادن به کنفرانس ملل‌متحد در زمینه توسعه پایدار در سال۲۰۱۲، تصمیم گرفت یکی از موضوع‌های اصلی کنفرانس،«اقتصاد سبز در چارچوب توسعه پایدار و ریشه‌کنی فقر» باشد که برای آن انرژی پایدار باید عنصری اساسی در نظر گرفته شود. همان‌طور که سیر تاریخی معاهدات مهم بین‌المللی نشان می‌دهد در جای‌جای آن به مفاهیم اقتصاد سبز اشاره شده و درخصوص پایبندی به آن توافقات جهانی صورت گرفته که این چندنمونه اشاره‌شده بر اهمیت جهانی اقتصاد سبز در فرآیند توسعه کشورها و پایبندی به آن اشاره دارد./تهیه گزارش مهدی جاویدپور
