زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه / ژیلا نجفدری کارشناس مدیریت بازرگانی

همای گیلان: گویاترین و مطمئن ترین منبع برای شناخت فردوسی شاهنامه است.فردوسی در طوس به دنیا آمد از پدری که متمول بود.اما فردوسی همه ثروتش را صرف جمع آوری اطلاعات و تنظیم شاهنامه کرد شاهنامه یک کتاب و فردوسی یک شخص نیست.

شاهنامه و فردوسی نماد فرهنگ و تمدن ایران به شمار می روند و از طه حسین اندیشمند مصری پرسیدند چطور شما در مقابل اعراب مسلمان زبان ، فرهنگ و تمدن تان را از دست دادید ولی ایرانی ها پارسی ماندند او به درستی یادآور شد ایرانی ها فردوسی و شاهنامه داشتند و ما از آن بی بهره بودیم.
در شاهنامه سه بخش وجود دارد: بخش اسطوره ای، پهلوانی و تاریخی. ابوالقاسم فردوسی کوشید تا با تلاش حدود سی ساله زبان فرهنگ و سنتهای ایران باستان را با ایران اسلامی پیوند زند از این روی با برجسته کردن شخصیت های اساطیری و پهلوانی،عظمت ایران را در برابر انیرانی ها(غیر ایرانیان) برجسته کند.

در شاهنامه با دو دسته پهلوان آشنا می شویم، پهلوانانی که از یک سوی نماد پاکی، دین داری، جوانمردی و فتوت هستند و از سوی دیگر سنبل پلیدی، ظلمت و تباهی به شمار می روند.
پهلوانان دسته اول ایرانی هستند. ویژگی ها و خصوصیات ایرانی ها را باز می گویند و پهلوانان دسته دوم غیر ایرانی اند و ویژگی های دشمنان ایران را بیان می دارند.

پهلوانان شایسته و ناشایست در شاهنامه فراوانند شاید از عزیزترین پهلوانان شاهنامه بتوان رستم و سیاوش را باز گفت و از آن سوت. ضحاک و افراسیاب منفورترین ضد پهلوانان شاهنامه اند.رستم با آنکه زور فراوانی دارد اما از عقل و خردش سود می جوید و سیاوش نمی خواهد و نمی تواند زیر قولی که داده است بزند . از آن سوی تمام رفتارهای دون انسانی از طریق افراسیاب ضحاک صورت می گیرد. زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه تقابل خیرو شر و پیروزی عدالت مداری بر ستم را باز میگوید.

ژیلا نجفدری کارشناس مدیریت بازرگانی