از هنگام پایان انتخابات در روز بیست و نهم اردیبهشت مهمترین مسئله پس از تایید صحت انتخابات و برپایی مراسم تنفیذ و تحلیف رییس جمهوری، معرفی اعضای کابینه جدید به مجلس شورای اسلامی برای تعیین اعضای دولت دوازدهم است.
همای گیلان؛ به نقل از الف، از هنگام پایان انتخابات در روز بیست و نهم اردیبهشت مهمترین مسئله پس از تایید صحت انتخابات و برپایی مراسم تنفیذ و تحلیف رییس جمهوری، معرفی اعضای کابینه جدید به مجلس شورای اسلامی برای تعیین اعضای دولت دوازدهم است.
تا کنون از سوی منابع فهرست ها و گمانه زنی های مختلفی منتشر شده است. به نظر می رسد بیشتر حدس و گمانه زنی ها مربوط به تیم اقتصادی دولت و وزارت کور می باشد. در این باره حسن روحانی ماه قبل برشایسته سالاری، جوانتر شدن کابینه و تاکید بر سابقه همکاری گذشته در انتخاب اعضای کابینه تاکید کرده بود.
روحانی، ۱۱ اردیبهشت زمان ایام تبلیغات انتخاباتی درباره وزرای دولت دوازدهم گفت: معمول نیست که اسامی وزرای دولت بعدی مطرح شود چون باید تقدیم مجلس شود و آنها رای بدهند و پیش از آن باید هماهنگیهای دیگری صورت بگیرد. آنچه میتوانم بگویم این است که اساس ما بر شایستهسالاری است و بحث جناح یا دستهبندی مطرح نیست.
رئیس جمهور افزود: در کابینه جوان یا غیرجوان بودن خیلی مطرح نیست؛ اصل توانمندی و شایستگی است. این نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: کابینه بعدی نسبت به این کابینه تغییر خواهد یافت و سن کابینه کمتر خواهد شد. برنامه ما این است که ۵ سال سن مدیریت را جوانتر کنیم. وی افزود: دوست بودن یا نبودن افراد در سمت گرفتن خیلی مطرح نیست منتهی افرادی که در گذشته سابقه همکاری داشتیم و آشنایی داریم بیشتر جایگاه دارد.
در این اصلاح طلبان تاکید بسیاری بر تغییر کابینه دولت دوازدهم دارند. به عنوان مثال عباس عبدی معتقد است: در حال حاضر ترکیب مجلس تغییر کرده است، رای انتخابات ۲۹ اردیبهشت گویا است پس طبیعی است که به همین تناسب چهره کابینه نیز عوض شود. عبدی تاکید کرد: منظور از عوض شدن چهره کابینه تغییر اصل نیست بلکه منظور این است نیروهایی که ۳۰ الی ۴۰ سال است در پستهای مدیریتی حضور دارند نیاز نیست مجدداً مقام ویژهای داشته باشند. این فعال سیاسی اصلاحطلب عنوان کرد: کابینه دوازدهم باید ترکیب جوانتری داشته باشد و روحانی حداقل باید سن کابینه را ۱۰ سال کاهش دهد.
اکبر ترکان نیز با بیان این که آن چه مردم از رییس جمهوری انتظار دارند، تغییر است، گفت: دولت اول آقای روحانی در دولت دوازدهم باید کاملتر شود بنابراین نیاز به نیروهای بهتر و البته نیروهای جوان تر است.
در ادامه به واکنش برخی از اعضای کابینه نسبت به حضورشان در دولت بعدی در حاشیه جلسه هیات دولت اشاره شده است:
مصطفی پورمحمدی/ وزیردادگستری: درباره حضور در کابینه بعدی هنوز با من صحبتی نشده است. بحث جدی اکنون در دولت این است که در این سه ماه باقی مانده همه با جدیت تلاش کنیم تا وعده ها و برنامه های داده شده نهایی شود و ان شاءالله این دوره را با خوبی به پایان ببریم.
معصومه ابتکار/رئیس سازمان محیط زیست: احتمال حضورم در شهرداری تهران شایعه رسانهها است.
سیدرضا صالحی امیری/ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: ما برنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را تدوین و حتی مکتوب کردیم و در کتاب برنامههای رییس جمهور نیز آمده است. هرکس در کرسی وزارت باشد باید برنامهها و سیاستهایی که رییس جمهور به مردم وعده کرده را پیگیری کند.
محمدرضا نعمت زاده/ وزیرصنعت و معدن: در این رابطه با کسی صحبت نشده هنوز خیلی زمان مانده اجازه دهید به زمان آن برسیم.
عباس آخوندی/ وزیر راه و شهرسازی: خیلی برای این مساله زود است. فهمی از مسائل عمده در حمل و نقل و شهرسازی داریم و در این زمینه درک مشترکی در دولت ایجاد است در حوزه حمل و نقل ریل و حومه مساله مهمی است و صندوق توسعه حمل و نقل هم مهم است هر کسی وزیر راه شود باید این مسائل را پیگیری کند. در حوزه مسکن هم خانه اولیها و مسکنهای حومه شهرها مهم است و هر کسی وزیر باشد اگر به این مسائل توجه نکند به حاشیه رفته است.
فخرالدین دانش آشتیانی/ وزیر آموزش و پرورش: فعلا در مورد این موضوع صحبتی نشده است. سه ماه از دولت باقی است و خود رییس جمهور در این مورد تصمیم میگیرد.
محمدباقر نوبخت/ سخنگوی دولت: این صحبت من را به یاد کاندیداهایی میاندازد که برای ثبتنام به وزارت کشور میرفتند و از آنها درباره دولت آیندهشان پرسیده میشد و اظهار نظر میکردند.
بیژن زنگنه/وزیرنفت: چه سرکار باشیم و چه سرکار نباشیم پاسخگو خواهیم داد، در حال حاضر هم که سرکار هستیم. سیاست ما در دولت آینده همین خواهد بود و با قدرت بیشتر ادامه خواهیم داد.
در ادامه به برخی از گمانه زنی ها که توسط رسانه ها، نمایندگان و … مطرح شده اشاره می شود.
موسوم تغییر کابینه؟
اولین گزینه احتمالی تغییر محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت است. وزیر ۷۲ سالهای که خود نیز علاقهای به حضور در دولت ندارد. او احتمالا جای خود را به وزیری جوان تر خواهد داد.
وزیر کشور دیگر گزینه احتمالی تغییر در دولت دوم روحانی است. رحمانی فضلی وزیر اصولگرای روحانی احتمالا جای خود را به یک اصلاح طلب خواهد داد. بسیاری از حامیان روحانی به این خاطر از وزیر روحانی رضایت ندارند و خواستار تغییر او هستند. اتفاقی که به نظر میرسد روحانی نیز مایل به انجام آن است. محمد شریعتمداری، مجید انصاری و عبدالواحد موسوی لاری گزینههای احتمالی جانشینی رحمانی فضلی هستند.
آموزش و پرورش دیگر وزارتخانهای است که به احتمال زیاد موسوم تغییر در آن وزیده خواهد شد. ماجرای دختر وزیر آموزش و پرورش دولت یازدهم و سند ۲۰۳۰ باعث شده است تحلیلگران سیاسی بر این باور باشند که فخرالدین احمدی دانشآشتیانی در دولت دوازدهم عهده دار وزارت آموزش و پرورش نخواهد بود. محمد علی نجفی گزینه مطرح برای این وزارتخانه است.
وزارت علوم، وزارتخانهای است که روحانی برای آن ۵ نامزد به مجلس معرفی کرده است. محمد فرهادی بعد از وزیر استیضاح شده علوم یعنی فرجی دانا سکان هدایت این وزارت را به دست گرفت. حالا ناظران سیاسی بر این باور هستند که روحانی در مجلس دهم که مجلس اعتدالیهاست وزیر علوم مطلوب خود را معرفی میکند. جعفر توفیقی، محمد علی نجفی و فرجی دانا میتوانند گزینههای روحانی برای وزارت علوم باشند.
وزارت اقتصاد هم احتمالا دچار تغییر خواهد شد. روحانی برای رشد اقتصادی و از بین بردن رکود احتیاج به نیروی تازهای در وزارت اقتصاد دارد. از طهماسب مظاهری و مسعود نیلی به عنوان جانشینهای علی طیب نیا نام برده میشود.
در این میان مولاوردی معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور نیز اعلام کرد احتمال معرفی ۳ وزیر زن در کابینه دوازدهم وجود دارد.
فهرست احتمالی بعضی از اعضای کابینه دوازدهم
یک عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی فهرست احتمالی بعضی از اعضای کابینه دوازدهم را منتشر کرد.
ابوالفضل سروش با انتشار مطلبی با عنوان « فهرست احتمالی بعضی از اعضای کابینه دوازدهم» در کانال تلگرامی خود بر اساس شنیدهها، برخی گزینههای کابینه دوازدهم را به این شرح پیش بینی کرد:
محمدجواد ظریف: گزینه احتمالی وزارت خارجه
علی اکبر صالحی: گزینه احتمالی معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی
محمدعلی نجفی: گزینه احتمالی وزیر آموزش و پرورش
اسحاق جهانگیری: گزینه اصلی احتمالی معاون اولی رئیسجمهور
مسعود پزشکیان: گزینه دوم احتمالی معاون اولی رئیسجمهور
طهماسب مظاهری و مسعود نیلی: گزینه های احتمالی وزارت امور اقتصادی و دارایی
فرجی دانا و ستاری و میرزاده: گزینه های احتمالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
محمود واعظی و جمشید انصاری: گزینه های احتمالی رئیس دفتر رئیسجمهور
میرزاده: گزینه احتمالی معاون اجرایی رئیسجمهور
امیری، مجید انصاری و رحمانی فضلی: گزینه های احتمالی معاونت پارلمانی رئیسجمهور
سروش در ادامه این مطلب آورده است:
گفته میشود تاکنون حضور ۲ عضو دولت یازدهم در دولت آینده قطعی شده، از «محمدجواد ظریف» بهعنوان وزیر پیشنهادی امور خارجه و «علیاکبر صالحی» بهعنوان معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی نام برده میشود. همچنین با انتقادهایی که در زمان تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری به وزارت آموزشوپرورش مطرح میشد برخی منابع نزدیک به دولت از تغییر وزیر آموزشوپرورش در دولت آینده خبر میدهند و «محمدعلی نجفی» را گزینه مورد اعتماد رئیسجمهور معرفی میکنند.
گزینه اصلی معاون اول «اسحاق جهانگیری» است، علاوه بر او از «مسعود پزشکیان» هم بهعنوان گزینه دوم این سِمت نام برده میشود اما بر اساس آخرین اخبار و تحرکات صورت گرفته، رئیسجمهور تمایلی برای تغییر معاون اول خود ندارد. طهماسب مظاهری «رئیس اسبق بانک مرکزی» و همچنین مسعود نیلی «مشاور اقتصادی رئیسجمهور» نیز از گزینههای احتمالی برای تصدی وزارت امور اقتصادی و دارایی محسوب میشوند.
گزینههای احتمالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری عبارتاند از «فرجی دانا، ستاری و میرزاده» که شنیدهها حاکی است کمیته رئیسجمهور بر معرفی فرجی دانا بهعنوان وزیر پیشنهادی تأکید دارد. «محمود واعظی» و «جمشید انصاری» هم گزینههای احتمالی برای تصدی رئیس دفتر رئیسجمهور هستند.
گویا کمیته رئیسجمهور بر معرفی میرزاده «رئیس سابق دانشگاه آزاد» بهعنوان عضو جدید کابینه تأکید دارد ازاینرو گفته میشود او نامزد معاونت اجرایی رئیسجمهور هم شده است. سه گزینه نیز برای معاونت پارلمانی رئیسجمهور مطرح شدهاند. امیری، مجید انصاری و رحمانی فضلی گزینههای احتمالی معاونت پارلمانی هستند.
گمانه زنی دیگر درباره فهرست کابینه
گمانه زنی دیگری نیز به قرار زیر درباره ترکیب کابینه منتشر شده است:
*معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران:*
• سید محمد علی شهیدی محلاتی
• عبدالرضا رحمانی فضلی
*معاون اول رئیس جمهور:*
• اسحاق جهانگیری
• مسعود پزشکیان
۰محمدشریعتمداری
*معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده:*
• شهیندخت مولاوردی
• معصومه ابتکار
*دبیر شورای عالی امنیت ملی:*
• علی شمخانی
• محمد فروزنده
• حسین دهقان
• عبدالرضا رحمانی فضلی
*معاون حقوقی رئیس جمهور:*
۰ مجید انصاری
۰ حسینعلی امیری
۰محمد اشرفی اصفهانی
*رئیس دفتر رئیس جمهور و سرپرست نهاد ریاست جمهوری:*
• محمود واعظی
• جمشید انصاری
• زهرا احمدی پور
• مجید انصاری
*رئیس دفتر بازرسی ویژه رئیس جمهور:*
• مصطفی پورمحمدی
• محمود واعظی
• مجید انصاری
*وزارت کشور:*
۰ علی شمخانی
۰محمدشریعتمداری
۰ محمد فروزنده
۰ سیدمحمود علوی
۰رحمانی فضلی
* وزارت امور خارجه:*
• محمدجواد ظریف