همای گیلان،به نقل از شبستان، به دنبال انتشار خبر «کوتاهی متولیان فرهنگی/ اسناد مشروطه گیلان به تبریز واگذار می شود» و عدم اقدام جدی متولیان، ۵۷۸ تن از فرهیختگان گیلان و ۱۱ انجمن و مؤسسه از شورای شهر رشت خواسته‌اند تا برای راه اندازی موزه مشروطه اقدام جدی کند.

این طومار که با همت دکتر «هومن یوسفدهی» تنظیم شده است، به نقش گیلانیان در به‌ثمر رسیدن مشروطه اشاره داشته و خواستار راه‌اندازی موزه مشروطه گیلان در خانه میرزا خلیل رفیع رشت هستند.

این پژوهشگر تاریخ و ادبیات در گفت‌و گو با شبستان به نقش مهم گیلانیان در به ثمر نشستن مبارزات مشروطه‌خواهی در ایران اشاره کرد و افزود: جانفشانی‌ها و فداکاری‌های مردم ایران و به‌ویژه گیلانیان در راه آزادی و حاکمیت قانون بر کسی پوشیده نیست.

وی با ابراز گلایه از تاخیر در راه‌اندازی مرکز اسنادی که این مبارزات را نشان دهد، تصریح کرد: سال‌هاست خانه‌های مشروطه در تبریز و اصفهان دایر و فعّال است. اگر نگوییم نقش گیلانیان با توجه به زمان قیام آنان برای اعاده مشروطیت بیشتر از آذربایجان و جنوب ایران نیست ولی کمتر از آن مناطق هم نیست. سال‌هاست که تشکیل خانه مشروطه گیلان به‌عنوان مطالبه جدّی مردم مطرح می‌شود.

مدیر موزه خوشنویسی ایران بر اهمیت تأسیس خانه و یا موزه مشروطه گیلان تاکید کرد و افزود: این مهم بارها توسط چهره‌های فرهنگی استان بازگو شده و لازم است تا قدردانی و حق‌شناسی خود را نسبت به مجاهدان راه آزادی و حاکمیت قانون نشان داده و با گردآوری اسناد و تصاویر مربوط به این دوره از تاریخ گیلان، زمینه لازم برای پژوهش در نقش گیلانیان در اعاده مشروطه را فراهم کنیم.

یوسفدهی همچنین گفت: ترویج پژوهش‌ها و برگزاری نشست‌ها با موضوع تاریخ مشروطه در گیلان و ایران، ایجاد یک کتابخانه تخصصی در این زمینه، استفاده از جلوه‌های هنری به صورت نقاشی و مجسمه و فیلم‌های کوتاه برای بازنمایی این دوره تاریخی سال‌هاست که در گیلان مغفول مانده است.

وی با اشاره به مصوبه سال گذشته شورای شهر رشت مبنی بر تغییر کاربری عمارت نخستین شهردار رشت به موزه مشروطه یادآور شد: حفظ یکی از معدود خانه‌های تاریخی رشت -که اکنون به تعداد انگشتان دست رسیده است- علاوه بر ایجاد یک جاذبه گردشگری برای شهر رشت، می‌تواند به‌عنوان مرکزی برای تحقیق و پژوهش باشد.

این پژوهشگر تاریخ و ادبیات ادامه داد: متاسفانه متولیان به توسعه زیرساخت‌های گردشگری در مرکز گیلان بی‌توجه هستند و رشت همواره محل عبور مسافران بوده نه اقامت و بازدید.

نویسنده کتاب «انجمن‌های گیلان در عصر مشروطه » با اشاره به طومار امضا شده که به امضای ۵۸۷ تن و ۱۱ انجمن و موسسه رسیده است، عنوان کرد: نیاز فوری خانه حاج میرزا خلیل رفیع به مرمّت که از مشروطه‌خواهان و اولین رئیس بلدیه رشت بوده و خانه زیبا و ارزشمند او برای تأسیس خانه مشروطه گیلان از سوی شورای شهر در نظر گرفته شده است و لزوم اقدام سریع برای خرید و گردآوری اسناد و عکس‌های مربوط به جنبش مشروطیت گیلان از دلایل نوشتن این طومار است، تا این اسناد در گیلان و برای گیلانی بماند و سر از استان‌ها و کشورهای دیگر درنیاورد.

یوسفدهی با بیان اینکه محل نگهداری تخصّصی اصل اسناد و عکس‌های تاریخی، مرکز اسناد گیلان است و نیاز به حمایت مبرم استانداری و کتابخانه و آرشیو ملّی ایران دارد اذعان کرد: اینگونه مراکز پیش از هر چیز نیازمند هیئت مدیره قوی حقوقی برای تأمین اعتبار و رفع نیازهای آن دارد که لازم است یک یادو تن از پیشکسوتان گیلان‌شناسی در آن عضویت داشته باشند. همچنین یک شورای تخصّصی پنج نفره از صاحب‌نظران باید مغز متفکّر و هدایت کننده چنین مراکزث باشد. بقیّه مسائل و مشکلات با وجود این دو بازو حل می‌شود.

متن این طومار بدین شرح است؛
به نام خدا
اعضای محترم شورای اسلامی شهر رشت
با سلام و احترام
همان طور که مستحضرید با توجّه به نقش گیلانیان در مبارزات مشروطه خواهی و استقرار حکومت قانون در کشور، تأسیس خانه مشروطه در رشت خواسته چندین و چند ساله فرهنگیان و فرهیختگان گیلان بوده و هست. چهره‌های فرهنگی استان هم بارها کتباً در رسانه‌ها و شفاهاً در جلسات و ملاقات‌ها این خواسته را به گوش مسئولان کشوری و استانی و نیز اعضای شورای شهر رشت رسانده‌اند.

اکنون ماه‌هاست که علی‌رغم تعیین محل خانه مشروطه که همان خانه حاج میرزا خلیل رفیع است، این امر به عهده تعویق افتاده است. هر کس اندک آشنایی با تاریخ گیلان و ایران داشته باشد، می‌داند که همه گیلانیان بلکه ایرانیان وامدار مجاهدت‌های مبارزان راه آزادی و شهدای مظلوم و بی‌نام و نشان مشروطیت‌اند. یکایک ما گیلانیان تشکیل خانه مشروطه گیلان را به نیاکان باهمّت و از خودگذشته و حق طلبمان بدهکاریم، لذا مصرّاً از اعضایم شورای شهر رشت درخواست می‌کنیم، در اسرع وقت نسبت به مرمّت و تجهیز و راه‌اندازی خانه مشروطیت گیلان اقدام مقتضی را مبذول دارند و چشم و دل همشهریان و موکلین خود را به افتتاح این اساس قومی که نماد ارزشمند هویّت فرهنگی و مبارزات ملّی گیلانیان خواهد بود، در سالروز صدور فرمان مشروطیت روشن دارند.

برای یکایک اعضای محترم شورای شهر رشت در  انجام این وظیفه ملّی آرزوی توفیق داریم.
١۴ خرداد

با کانال همای خبر همراه باشید