پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر|پایگاه خبری و تحلیلی همای گیلان|پایگاه خبری و تحلیلی استان گیلان|اخبار گیلان| اخبار روز گیلان | خبرهای گیلان| با اخبار گیلان همراه شوید|
دوره ی مُحمّد علی شاه ( ۱۳۰۴- ۱۲۵۱ خ)
اختصاصی همای گیلان، مُظفّرالدین شاه ؛چند روز پس از امضای مشروطیّت درگذشت و فرزندش محمد علی شاه به تخت نشست.
فقط سه سال پادشاه ماند( ۱۲۸۸- ۱۲۸۵خ). از ابتدا با “مشروطه”مخالفت کرد .
استبداد صغیر چیست ؟
دوره ای از تاریخ سیاسی ایران است از تیرماه ۱۲۸۷ تا تیرماه ۱۲۸۸. در این دوره، مجلس شورای ملی به توپ بسته شد و سپس توسط مشروطه خواهان”؛ تهران “فتح شد .
فتح ِ تهران؛توسط مُجاهدین بختیاری و گیلانی در سه شنبه ۲۲ تیر ۱۲۸۸انجام شد .
اقدامات محمد علی شاه
” محمد علی میرزا ” که در زمان مظفرالدین شاه در تبریز،< ولیعهد >بود با < مشروطه > دشمنی می ورزید.محمدعلی میرزا؛تحت نفوذ ِ روسیه تزاری بود.علت دشمنی روسیه ی تزاری با ” مشروطه” قرارداد ِ ۱۹۰۷ م [ ۱۲۸۶ خ]بود که بین ایران و انگلیس بسته شده بود .
قرارداد۱۹۰۷ چیست ؟!
قراداد ِ”سن پترزبورگ ” در سال ۱۹۰۷ م [ ۱۲۸۶خ] بین کشورهای روسیه ی تزاری و انگلستان بسته شد .
بر اساس ِ این قرارداد:
۱) ایران بین روسیه ی تزاری و انگلیس تقسیم شده بود. منطقه ی شمالی به روسیه و جنوبی ایران به انگلیس .
۲) افغانستان به منطقه ی تحت ِ نفوذ ِ انگلیس ؛ به رسمیت شناخته شده بود .
۳) نیروهای انگلیسی از << تَبّت >> خارج و چین برآن تسلُّط یافته بود .
محمد علی شاه و خرافات
《در تاریخ ۲۸ خرداد ِ ۱۲۸۷؛محمد علی شاه ؛ به ” میرزا ابوطالب زنجانی” نامه ای نوشته و به توپ بستن مجلس را “استخاره ” کرده بود .
میرزا ابوطالب؛ پاسخ می دهد که : <استخاره ؛خوب آمده و غلبه ی شاه؛قطعی است>.[جواد شیخ الاسلامی، پایان کار محمد علی شاه ، اطلاعات سیاسی، شهریور و مهر ماه ۱۳۸۵ ].
در ۳۱ خردادماه ۱۲۸۷خ،آزادیخواهان،از نیّت ِ محمد علی شاه؛باخبر شده و با سلاح ؛کنار مدرسه ی سپهسالار و میدان ِ بهارستان؛گرِد آمده و منتظر مجاهدان ِ تبریز بودند .
اول تیرماه ۱۲۸۷ خ، مُحمد علی شاه؛ تلگراف برای فرمانروایان شهر ها فرستاد:
<این مجلس؛ برخلاف ِ مشروطیّت است >.
دوم ِ تیرماه، قزّاقان و سربازان،دور ِ مجلس و مسجد ِ سپهسالار را گرفته بودند .
در این نبرد؛ ۱۰۰ قزّاق و ۱۲۰۰ نفر از مُجاهدین کُشته شدند .
کالاهای گرانبها، تابلو ها و فرش های مجلس به تاراج رفت .
افرادی مانند طباطبایی،بهبهانی ،ملَکِ المُتکلّمین ، مُستشارالدوله،حکیم الممالک ، ممتازالدوله ، میرزا جهانگیرخان،میرزا قاسم صور؛بازداشت شدند.
میرزا جهانگیر خان [روزنامه نگار برجسته ی شیرازی ] و ملک المُتکلّمین[خطیب دانشمند اصفهانی ]در”باغشاه”جلوی دیدگان ِ مُحمّدعلی شاه با طناب؛خفه شدند !
علی اکبر دهخدا و سیّد حسن تقی زاده؛ به سفارت انگلیس؛پناهنده شدند.
آقایان بهبهانی و طباطبایی هم تبعید شدند.
طرفداران استبداد ِ محمد علیشاهی در تبریز؛ توسط آخوندهایی مانند”سیّد هاشم” و “میرزا حسن مجتهد “در”انجمن اسلامیه”متمرکز شده بودند .
بنابراین؛شهر ِ تبریز <<دو پاره>> شد .
یکطرف آزادیخواهان به رهبری ستّارخان و باقر خان و سوی دیگر قدّاره کشان و تفنگداران مُحمّد علیشاهی که از طرف سفارت روسیه ی تزاری؛پشتیبانی می شدند .
در ۲۴ تیرماه ۱۲۸۷خ ؛کنسول روس در تبریز؛به < ستّارخان>پیشنهاد داد که یک پرچمی از سفارت ِ روس؛برایت می فرستم تا از آسیب ها در اَمان باشی !
ستّارخان:می خواهم؛هفت دولت ؛زیر ِ پرچم ِ ایران؛بیایند،من زیر پرچم بیگانه نمی روم .
آخوند خراسانی،میرزا حسین تهرانی و عبدالله لاهیجی[مازندرانی ]از< نجف اشرف>با فتواهایی به یاری “مشروطه خواهان “برخاستند و جنگ با اساس ِ مشروطیت را؛محاربه با<< امام زمان >> دانستند .
بعد از ۵ ماه وقت کُشی از سوی”محمدعلی شاه ” ؛مجلس ِ شورای مّلّی؛ بازگشایی شد .
<شیخ فضل الله نوری>؛ با”مشروطه” به مخالفت برخاست .
مُحمّد علی شاه؛پیشنهاد داد تا به جای<<مجلس شورای ملی>>؛<< مجلس ِ شورای کُبری دولتی >>تاسیس شود .
مردم و آزادیخواهان؛مخالفت با شیخ فضل الله و محمد علی شاه را آغاز کردند.
قیام بختیاری ها،گیلانی ها و تبریزی ها
صمصام السلطنه[ ایلخان بختیاری]با نیروهای خود وارد اصفهان شد .
<<یپرم خان‌ارمنی و مُحمّد ولی خان تنکابنی >>وارد رشت شدند وحاکم ِ رشت را کُشتند و گیلان به تصرف ِآزادیخواهان درآمد .
در ۱۴اردیبهشت ۱۲۸۸ خ؛محمد ولی خان تنکابنی؛قزوین را تصرّف کرد .
در۱۳اردیبهشت ؛سردار اسعد ِ بختیاری ؛به سوی تهران حرکت کرد .
سرانجام ۲۲ تیرماه ۱۲۸۸خ ؛<دروازه ی بهجت آباد ِ تهران>گشوده و مجاهدان وارد<< بهارستان >>شدند و پس از سه روز نبرد؛ محمدعلی شاه به سفارت روس پناهنده شد .
در۲۶تیرماه ۱۲۸۸خ درمیان شادی مردم و طبق اصل ۳۵ قانون اساسی مشروطه که<سلطنت ودیعه ای است که به موهبت ِ الهی از طرف ملّت به شاه مُفوّض شده[ واگذار شده ]>محمدعلی شاه خلع و به< اودسا>ی روسیه تبعید شد.
در۳۱ تیرماه ۱۲۸۸<شیخ فضل الله>در”توپخانه” در۶۶سالگی اعدام شد .
