❇️۱)مَزْدَک یا مزدک بامدادان❇️

اختصاصی همای گیلان، اصلاح‌گر اجتماعی و فعال
مذهبی ایرانی‌تبار بود که در سال
۵۲۹ یا ۵۳۱ میلادی درگذشت.
وی در دورهٔ پادشاهی قباد یکم
ساسانی فرقه‌ای مذهبی را بنیان
نهاد و به تبلیغ آن پرداخت.
او مروج آیینی بود که تحت
تأثیر عقاید مانی به‌خصوص
عقایدبوندوس یا زرتشت
خورگان قرار داشت و در واقع
فرقه‌ای که مزدک گسترش داد
همان آیین بوندوس بود.
?اوضاع ایران در زمان ترویج
آیین مزدک بسیار نابسامان بود
و ایران درگیر بحران‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی فراوانی شده بود.
با افول قدرت پادشاه،طبقهٔ اشراف
و روحانیون،صاحب قدرت و نفوذ فراوانی شدند.
?حمایت‌های قباد از مزدک و آیین
او باعث همراهی مزدک و
مزدکیان با سلطنت او شد و
همین امر از قدرت و نفوذ
طبقهٔ اشراف و بزرگان و
روحانیون به نفع پادشاهی قباد
کاست و هم‌زمان آیین مزدک
در تمامی قلمرو پادشاهی قباد
گسترش یافت و در عربستان
نیز رواج یافت.
❇️بر طبق گفته‌های فردوسی
در شاهنامه،عدم حمایت قباد
از مزدک و آیین او در اواخر
سلطنتش منجر به قتل‌عام
مزدک و مزدکیان توسط
خسرو یکم[انوشیروان قاتل] شد.
?دربارهٔ دشمنی خسرو یکم
[انوشیروان قاتل]با مزدک
و آیینش منابع تاریخی
علل مختلفی را بیان کرده‌اند،
عده‌ای به سوظن خسرو یکم
[انوشیروان قاتل]اشاره
و حمایت مزدکیان از کاووس
برای نشاندن او به تخت
سلطنت را دلیل دشمنی
خسرو یکم[انوشیروان قاتل] با مزدک عنوان کرده‌اند.
?عقاید و آیین مزدک پس از
قتل‌عام مزدکیان به یکباره
نابود نشد بلکه با ظهور
جنبش‌های جدید که برگرفته
از آیین مزدک بود،ادامه یافت
از معروف‌ترین آنها به جنبش
مذکور می‌توان از جنبش بابک
خرمدین یاد کرد.
❇️دربارهٔ عقاید مزدک می‌توان
به نوع خاصی از سوسیالیسم
با محوریت مالکیت اشتراکی
بر ثروت و اموال اشاره کرد،
وجه مشترک بین عقاید افلاطون
و مزدک تنها مربوط به جامعه
اشتراکی نیست بلکه مزدک
در زمینه‌های عرفانی و فلسفی
هم از عقاید افلاطون تأثیر
گرفته‌است.
یکی از عقاید مزدک مشترک
بودن زنان بود که در واقع
نوعی اعتراض به حرمسراهای
اشراف است.
❇️مزدک فردی صلح‌جو و
مخالف جنگ و خون ریزی بود.
هرچند جنبش مزدک شکست
خورد اما توانست سرمنشا
اصلاحات در جامعه ساسانی
آن زمان شود،اگرچه هدفِ آن
اصلاحات بیشتر حفظ طبقه
حاکم بود.
?در منابع مختلف از شخصیت
مزدک برداشت‌های متفاوتی
شده‌است،به عنوان مثال
گیبون در کتاب خود از مزدک
با نفرت یاد کرده یا فردوسی
او را انسان خیراندیش معرفی
کرده یا در منابع پهلوی از او
با عنوان ملحد بزرگ یاد شده‌است.

✅بعد از جنبش مزدک

❇️اگرچه ظهور مزدک به کاستن
قدرت روحانیون و اشراف
به نفع قباد کمک کرد اما
در انتها سبب ناآرامی و اغتشاش
در فضای مذهبی کشور شد
و این موضوع برای خسرو یکم
[انوشیروان قاتل]باعث دردسر می‌شد،چرا که ساسانیان برای
همگام کردن عملکرد مذهب و حکومت،تسلط بر مذهب
وآموزش‌های مذهبی را
ضروری می‌دانستند.[۱۲۴]

? در زمان خسرو یکم
[انوشیروان قاتل]و زمان
جمع‌آوری متون زرتشتی
و سامان دادن به دین زرتشت
و پس از قتل‌عام مزدکیان،
مزدک همان نقش اهریمنی
اسکندر را در متون مقدس
زرتشتی یافت که در حال
مغشوش کردن مذهب است.[۱۲۸]

?منش مزدک

❇️مورخان او را مردی دانا،
دانش‌پژوه و پرهیزکار معرفی
کرده‌اند که همیشه لباس ساده می‌پوشید،گفتاری دل‌نشین
و صورتی زیبا داشت.
منطقی و مدبر بود.
❇️نوشته‌اند او هیچ‌گاه ادعای
پیامبری نکرد و خود را پیرو
بوندوس معرفی می‌کرد.
از بین نوشته‌های خشم‌آلود
و دشنام‌گونهٔ ثعالبی می‌توان
متوجه شد که او به مردم
عشق می‌ورزید.[۱۳۸] او تفسیری جدید و بدیع از دین
زرتشت ارائه کرده‌است.[۱۳۹] [۱۴۰] و مسعودی<<مزدک>>
را این‌گونه معرفی کرده‌است:
«اول کسی است که در شریعت
زرتشت به تأویل و باطن پرداخت
و از ظاهر بگذشت».[۱۴۱] اقبال لاهوری مزدک را پیغمبر
مردم‌گرای ایران باستان
معرفی کرده‌است.[۱۴۲]

?۲)مُزدک میرزایی?

به خاطر کسب پول بیشتر
به شبکه ی انگلیسی زبان
عربستانی پیوست.
♦️بی هیچ شکی،ایران و عربستان
(همانند ایران و عراق)روابطشان؛
حسنه خواهد شد.
♦️این<<مُزدک میرزایی>>
می ماند و نگاه بغض آلود
و تلقی خیانت آمیز مردم
در حافظه تاریخی ایران.
<<مزدک بامدادان>>
همراه یارانش
(بین۳۰هزار تا۱۰۰ هزار نفر)
توسط خسرو یکم
[انوشیروان عادل=قاتل] در یک روز کشته شدند.
?خانواده<<مزدک میرزایی>>؛
اورا”مزدک”نام نهادند که تا
نام بزرگ و بلند
<<مزدک بامدادان>>
را در اذهان؛یادآور شود.
اما <<مزدک>>،در بند
سیم و زر افتاد و
<<مُزدک>> شد و
به خیانت کشیده شد.

¤سرشک¤
۱۲مرداد۱۳۹۸

☆منابع:اینترنت و خبرگزاری ها☆

با کانال همای خبر همراه باشید