پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر|پایگاه خبری و تحلیلی همای گیلان|پایگاه خبری و تحلیلی استان گیلان|اخبار گیلان| اخبار روز گیلان | خبرهای گیلان| با اخبار گیلان همراه شوید|
گویا منطقه آزاد انزلی در خصوص واردات کالای چینی نسبت به دیگر مناطق آزاد گوی سبقت را ربوده است.
همای گیلان، «مناطق آزاد را می‌بینید غصه‌دار می‌شوید؛ حق هم دارید»؛ اینها جملات انتقادی رهبر حکیم انقلاب درباره مناطق آزاد است که ابتدای سال جاری در سخنرانی نوروزی حرم رضوی (ع) بیان شده است.
ماجرا از این قرار است که حدود سه دهه پیش مناطقی در مرزهای کشور شکل گرفت تا از هفت دولت آزاد باشند و یا به اصطلاح دیگر از حقوق گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده، ثبت سفارش، کارت بازرگانی و نیز سود بازرگانی معاف شوند ،تا در عوض توسعه و رشد اقتصادی را از طریق جذب سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه تولید و صادرات به ارمغان بیاورند.
این مناطق که به «مناطق آزاد» شهره هستند، و منطقه آزاد انزلی هم یکی از شاخص ترین این مناطق محسوب میشود، قرار بود پیش‌قراول جذب سرمایه‌گذاری خارجی و نیز افزایش صادرات برای استان و کشور باشند؛ اما حالا که ۲۵سال از تاسیس آنها میگذرد، ورق برگشته، به گونه‌ای که به گواه مسئولان تراز اول کشور، نمایندگان مجلس و نیز اقتصاددانان، این مناطق به کاتالیزوری تبدیل شده‌اند که به سرعت هر چه تمام‌تر، در تسهیل امر واردات و نیز جولان کالاهای خارجی، بالاخص کالاهای چینی موفق عمل کرده‌اند.
گویا منطقه آزاد انزلی در خصوص واردات کالای چینی نسبت به دیگر مناطق آزاد گوی سبقت را ربوده است.
فارغ از آنکه چرا این مناطق عملکرد موفقی نداشته که خود هفتاد من مثنوی می‌خواهد؛ اما خلاصه‌وار بگوییم که قانونی کردن قاچاق، ضربه به تولید ملی، ورود کالای نامرغوب و مصرفی، عملکرد غیرشفاف، تضاد با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، تعطیلی کارخانجات، آسیب به صنعت پوشاک تنها و تنها برخی از ایرادات و آسیب‌هایی است که در گفت و گوها و اظهارنظرهای مختلف به این مناطق وارد بوده و هست.
چه کسانی قاچاق مناطق آزاد را تایید می‌کنند؟
از افرادی که نسبت به قاچاق در مناطق آزاد انتقاد دارند، میتوان به «محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر سابق صنعت»، «مصطفی پورمحمدی، وزیر سابق دادگستری»، «صادقی، معاون امور اقتصادی و بازرگانی صنعت، معدن و تجارت»، « قاسم خورشیدی، سخنگوی سابق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز»، « جواد معصومی، مدیر اسبق منطقه آزاد اروند» و « بهرام سعادتی‌نژاد، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان » اشاره کرد.
برخی نمایندگان مجلس نیز که موضوع قاچاق در مناطق آزاد را مورد نقد خود قرار داده‌اند، جبار کوچکی نژاد نماینده رشت،داداشی نماینده آستارا، خسته بند نماینده انزلی،نیکفر نماینده لاهیجان ،حسنی نماینده رشت ،لاهوتی نماینده لنگرود… نمایندگانی هستند که قاچاق از مناطق آزاد را تایید و مورد نقد قرار داده‌اند.
میزان قاچاق در مناطق آزاد چقدر است؟
در خصوص میزان قاچاق کشور، آمار دقیق و قابل استنادی در کشور وجود ندارد؛ به عنوان نمونه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، میزان قاچاق کل کشور را ۱۲.۶میلیارد دلار اعلام کرده حال آنکه بسیاری از مسئولان، نمایندگان مجلس و کارشناسان آن را قبول ندارند و این میزان قاچاق را بیش از ۲۵میلیارد دلار در سال عنوان می‌کنند. در خصوص مناطق آزاد هم این قضیه صادق است تا آنجا که برخی از کارشناسان با گلایه از شفاف نبودن آمار مناطق آزاد، علت این عدم شفافیت را مربوط به عملکرد نامطلوب این مناطق دانسته‌اند.
منطقه آزاد و تضعیف اقتصاد مقاومتی
ضعف مناطق آزاد در پیشرد اهداف اقتصادی ملی تا آنجا مشهود است که برخی از کارشناسان عمران و آبادانی منطقه‌ای ایجاد شده در مناطق مصوب را به قیمت تضعیف اقتصاد ملی و ایجاد عدم مزیت در مناطق همجوار می دانند که با مؤلفه‌های اصلی اقتصاد مقاومتی در تضاد است.
چند دهه از تاسیس مناطق آزاد تجاری -صنعتی میگذرد، اما هنوز این مناطق نتوانسته اند جایگاه واقعی خود را در اقتصاد کشور پیدا کنند و همچنان از مشکلات زیرساختی رنج می‌برند. در کنار این عوامل، اغلب این مناطق به جای اینکه فضایی برای توسعه کسب و کار و تسهیل تجارت باشند، به محل‌های مساعدی برای زمین‌خواران و سودجویان تبدیل شده‌اند که آسیب‌های زیادی را به این مناطق وارد کرده‌اند. که منطقه ازاد انزلی هم مستثنا از این موضوع نمیباشد.
با تمام این شرایط، عرصه برای سودجویان و فرصت‌طلبان هموار خواهد شد تا از فرصت‌های مناطق آزاد به نحو احسن استفاده کرده و با واردات کالاهای قاچاق، سودهای نجومی و بادآورده را نصیب خود کنند.
حال باید از مسئولان و نمایندگان مجلس به عنوان بازوی نظارتی کشور پرسید که چرا وجود این معضلات تا کنون به چشم نیامده و آیا با گذشت این همه سال از تاسیس مناطق آزاد، باز هم باید شاهد وجود قاچاق ،واردات کالای چینی و زمین خواری در این مناطق باشیم؟
واردات کالای چینی در منطقه آزاد ضربات مهلکی به اقتصاد کشور زده است/آستارا پتانسیل منطقه آزاد شدن را دارد که مورد غفلت مدیران استانی قرار گرفته است/پیگیر ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در آستارا میباشم
فلسفه ی منطقه آزاد این است که توسعه ی صادرات منجر به توسعه ی اشتغال در کشور شود در واقع در پس صادرات اشتغال می باشد فلسفه ی منطقه ی آزاد هم همین است ولی متأسفانه نه فقط در منطقه ی آزاد انزلی بلکه در تمامی مناطق آزاد کشور ما شاهد واردات بی رویه ی کالاهای چینی می باشیم.
ولی داداشی نماینده مردم آستارا در خصوص واردات بی رویه کالا در منطقه آزاد انزلی گفت:فلسفه ی منطقه آزاد این است که توسعه ی صادرات منجر به توسعه ی اشتغال در کشور شود در واقع در پس صادرات اشتغال می باشد فلسفه ی منطقه ی آزاد هم همین است ولی متأسفانه نه فقط در منطقه ی آزاد انزلی بلکه در تمامی مناطق آزاد کشور ما شاهد واردات بی رویه ی کالاهای چینی می باشیم و این مسئله ضربات بسیار مهلکی را به اقتصاد کشور وارد می کند به نظر من این مسئله باید سامان دهی شود و مدیریت سازمان مناطق آزاد باید قوت و شدت پیداکند.
وی در ادامه اظهار کرد: ما بحث مشکل اقتصاد را در کشور داریم همین مناطق آزاد در کشور جای اینکه اشتغال و صادرات را توسعه دهند و کشور را به لحاظ صادرات و اشتغال توانمند کنند اما به گونه ای معکوس عمل می کنند واین مسئله ضربه ی مهلکی را به اقتصاد کشور ما وارد می کند و این روال فقط برای منطقه آزاد انزلی مطرح نمی باشد بلکه در تمامی مناطق آزاد کشور وجود دارد. امیدوارم که دولت بتواند این مسئله را مدیریت نماید و ما از این حالت خارج شویم..
رئیس کمسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی با تاکید بر عدم شفافیت مالی و عملکردی منطقه آزاد انزلی اظهار کرد:من در مورد منطقه آزاد انزلی نمی توانم به صورت جزئی اظهار نظر کنم چون اطلاعات کافی در این مورد ندارم اما به صورت کلی عرض کردم که هم در منطقه ی آزاد انزلی و هم در سایر مناطق آزاد کشور این مشکل وجود دارد و در مورد اینکه از لحاظ مدیریتی چه شرایطی در منطقه آزاد انزلی می گذرد،آقای خسته بند بیشتر در جریان است و از انجایی که این مسئله در حوزه ی کاری ایشان می باشد بهتر میتوانند اظهار نظر کنند.
داداشی در باب اینکه منطقه ی آزاد برای آستارا چه سود و زیانی دارد اذعان داشت: ما در آستارا منطقه ی آزاد نداریم اما پیگیر شکل گیری منطقه ی آزاد و ایجاد منطقه ی ویژه ی دوم اقتصادی در شهر آستارا و در ترمینال راه آهن آستارا به آستارا می باشیم به دلیل اینکه زیر ساخت های منطقه ی آزاد در شهرستان آستارا وجود دارد.
وی افزود: مادر خصوصی ترین بندر کشور راه آهن و پایانه ی صادراتی ترانزیت در اختیار داریم، در واقع شهرستان آستارا پتانسیل تشکیل یه منطقه ی آزادی با وسعت بالا را دارد اما متأسفانه این نکته مورد غفلت سازمان منطقه آزاد کشور و مدیران گیلان قرار گرفته است.
داداشی در ادامه گفت : بر اساس فلسفه ای که منطقه ی ازاد دارد؛ یعنی بحث توسعه ی صادرات و استقرار صنایع تبدیلی و کارخانجات صنایع ترکیبی و جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی، ما می توانیم هم افزایی خوبی را در شهرستان آستارا با توجه به زیرساخت های حمل و نقل در این شهرستان پیش رو داشته باشیم؛ ولی مورد غفلت قرار گرفته است. ما انتظار داریم که این بحث از طریق دولت مردان پیگیری شود و نتیجه ی خوبی حاصل گردد.
وی در پایان گفت:بنده به عنوان نماینده مردم بحث ایجاد منطقه ی ویژه ی اقتصادی دوم را در ترمینال باراندازی راه آهن آستارا به آستارا پیگیر می باشم و تقریبأ تمامی کارهای آن انجام شده است و امیدوارم هرچه سریعتر در زمینه منطقه ی ویژه ی اقتصادی شدن تکمیل شویم.
فلسفه تشکیل منطقه آزاد صادرات بود اما در حال حاضر نقش وارد کننده را دارد/شفافیت مالی در منطقه آزاد وجود ندارد/منطقه آزاد انزلی باید کارکرد استانی پیدا کند
مهرداد بائوج لاهوتی نماینده مردم لنگرود در خصوص عدم تولید و واردات بی رویه در منطقه آزاد انزلی گفت: این بحث تنها در گیلان نیست همانطور که مستحضر هستید فلسفه تشکیل منطقه ی آزاد اینگونه است که یک سرزمینی را به عنوان سرزمین اصلی مشخص میکنندکه عده ای با هدف سرمایه گذاری در انجا مشغول به سرمایه گذاری شوند که در آن محدوده ای که تعریف شده بتوانند مواد اولیه ی تولید را راحت وارد بکنند و راحت تر صادر کنند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در ادامه اظهار کرد: فلسفه تشکیل منطقه آزاد واردات نیست صادرات است و شرایط برای واردات کالاهای مصرفی خود تولید کنندگان راحت است منتها منطقه آزاد در کشور ما فقط نقش وارد کننده را دارد و تولید کننده نیستند.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی گفت: در مجموع اگر بخواهیم یک ارزیابی از منطقه آزاد کشور داشته باشیم میتوان گفت منطقه آزاد یک آسیب کلی برای کشور فراهم میکند،این دید کلی ما است اما در استان گیلان دیدگاه های مختلفی وجود دارد
وی ادامه داد: مناطق آزاد مناطقی هستندکه باید شرایط ورود و خروج برای تولید را فراهم کنند و بتوانند صادر کننده باشند نه اینکه فقط روی واردات تمرکز کنند و به تولید داخلی آسیب بزنند.
لاهوتی با تاکید بر عدم شفافیت مالی و عملکردی منطقه آزاد اذعان داشت: این نگرانی ها در مورد منطقه آزاد وجود دارد ولی نمیتوان گفت خلافی صورت گرفته اما شفافیت مالی و عملکردی باید وجود داشته باشد و باید پاسخگو باشند.
بائوج لاهوتی در خصوص بحث ورودی و خروجی منطقه ازاد که باعث ناراحتی مردم شده گفت: دریافت ورودی درواقع نوعی دریافت عوارض برای این محدوده است و بحث خروجی و گشتن اتومبیل ها به معنای بی احترامی نیست و بیشتر به این معناست که افراد یک میزان معینی میتوانندکالا خارج کنند چون این کالا ها برای آن منطقه است و نباید وارد بازار شود چون به تولید کنندگان و تجار داخلی آسیب میزند.
عضو کمیسیون آموزش و پرورش در پاسخ به سوال آیا منطقه آزاد برای لنگرود ضرر یا منفعتی دارد اظهار کرد : منطقه ازاد در مجموع برای استان است و نباید فقط منافع شهرستانی را در نظر گرفت، اگر قرار باشد منفعتی داشته باشد باید نامش از منطقه آزاد انزلی به منطقه آزاد گیلان تغییر کند و میتواند از نظر لکه ای بعضی از نقاط استان را مانند چمخاله یا جاهای دیگر تحت پوشش قرار دهد و جز محدوده ی منطقه آزاد شود چون منطقه آزاد انزلی از نظر وسعت کوچکترین منتطقه آزاد ایران است و باید قانونا نام منطقه آزاد عوض شود در غیر این صورت فایده استانی ندارد فقط فایده ی شهرستانی دارد.
