چاپ مطلب چاپ مطلب

دنیای مجازی: فرصت یا تهدید / معین رمضانی، کارشناس فقه و مبانی حقوق اسلامی

اختصاصی همای گیلان: فن آوری های نوین و پیشرفت های بشری همواره ارمغان آور رفاه برای جوامع بوده که البته درمقابل آن آسیب هایی را نیز به همراه داشته است. امروزه فضای سایبری روز به روز در حال گسترش و پیشرفت است و این پیشرفت به گونه ای بوده که می توان ردپای آن را در زندگی روزمره افراد عادی جامعه، در مدیریت کلان دولت ها، در برنامه ریزی های مهم و استراتژیک و یا حتی در بازی کودکان مشاهده کرد.
img_0923-copy
معمولا زمانی که صحبت از اینترنت، فضای سایبری و مجازی می شود، ذهن خیلی از مردم به سمت سایت و صفحات وب معطوف می شود و این در حالی است که این فضا تنها به صفحات سایت ها ختم نمی شود و در بسیاری از ابعاد حضور دارد، برخی از مهمترین این ابعاد عبارتند از: وب سایت ها، وبلاگ ها، اتاق های گفتگو (چت روم ها)، شبکه های اجتماعی مجازی، بانک های اطلاعاتی دیجیتال، بازی های آنلاین و آموزشگاه های الکترونیک.
فضای مجازی در هر تعبیری و با هر تعریفی، قلمرویی وسیع، بدیع و بکر است که برای ساکنان خود امکانات، آزادی ها، فرصت ها، دلهره ها، آسیب ها و محدودیت های نوینی را به همراه دارد و به تعبیری فضای مجازی، همانند هر مقوله ی دیگری که در عالمِ واقع وجود دارد، باید از منظر تهدید و فرصت، توأماً دیده شود. فضای مجازی، سکه ای است که باید دو روی آن را با هم دید. رویی که ناظر به فرصت ها و نقاط قوت آن بوده و روی دیگر که ناظر به تهدیدهای این فضا می باشد. باید دانست که شناخت صحیح فضای مجازی و به تبع آن، استفاده ی صحیح و در عین حال حداکثری از این پدیده ی دنیای مدرن، مستلزم شناخت و سپس لحاظ کردن هر دو روی سکه است.
فضای مجازی یا اینترنت پدیده ای نو به شمار می آید و این دستاورد فن آوری جدید توانسته است تحول عظیمی را در زندگی بشر امروزی ایجاد کند تا آنجا که تمام زوایای زندگی اعم از آموزش، پژوهش، فرهنگ، اقتصاد، تجارت، ارتباطات و… را تحت تأثیر خود قرار داده است و در عصر کنونی ناگزیر از این ابزار هستیم. البته خود این ابزار، یک فرصت طلایی است که اگر به درستی از آن استفاده شود می توان به کمک آن در اقصی نقاط جهان حضور یافت و با کمترین هزینه بیشترین دستاورد را در جهت رشد مادی و معنوی انسان داشت و بیگانگی و ناآشنایی با آن، چه بسا جامعه و فرد را دچار کندی و سستی و عقب ماندگی کند.
اما باید دقت کرد که این دستاورد عظیم می تواند به جای فرصت، تهدید باشد و ممکن است به جای استفاده صحیح، زمینه ای برای تخریب و فساد گردد. پس همان گونه که این فن آوری فرصتی جدی و استثنائی است، می تواند تهدیدی جدی و خطرناک باشد.
اینترنت توانسته است حریم خصوصی فرد و خانواده را به خطر اندازد و فضای مجازی، دسترسی به آن را آسان کرده است. این امر، آثار تخریبی فردی و اجتماعی فراوانی را به همراه داشته، حرمت ها شکسته، از حریم خانواده پرده برداشته و دوستی های ناروا و فساد و منکرات را به دنبال آورده است. آیا این یک تهدید جدی نیست؟ آیا بدین ترتیب، اخلاق و فرهنگ جامعه مخدوش نشده است؟
باید توجه داشت که مصادیق حریم ناآشکار افراد که در دین مبین اسلام شناخته و محترم شمرده شده است تماماً در فضای مجازی نیز حریم خصوصی است و هر گونه ره گیری، نگاه، شنود و… که امنیت روانی و آبروی فرد با خانواده را تهدید کند، حرام قطعی است و آلوده شدن به ورود در این عرصه (خصوصاً با توجه به سهل الوصول بودن آن) می تواند جامعه را به فساد و تباهی بکشاند.
از این رو ما وظیفه داریم بر خود نظارت کنیم و گمان نکنیم که سرکشیدن به حریم دیگران از طریق فیلم و عکس و ماهواره و اینترنت، تجاوز نیست بلکه هر گونه حرمت شکنی و دست درازی به محیط امن دیگران اگر چه در فضای مجازی باشد، حرام و گناهی نابخشودنی است.
در این مجال، تذکر دو مطلب ضروری است:
 گاه مشاهده می شود که افراد با شخصیت و متدین که به مسائل شرعی و حرام و حلال پایبند هستند، بر اساس نیاز و ضرورتِ کاری خود در استفاده زیاد از اینترنت، دیدن بعضی از تصاویر غیر مجاز به سبب تکرار برای آنان عادی و معمول شده است و با غفلت مرتکب حرام می شوند، در حالی که این گونه افراد باید بیشتر از خود مراقبت کنند و بیشتر مواظب دسیسه های شیطانی باشند.
باید دانست که انسان به مرور زمان آلوده و در مواجهه با گناه بی تفاوت می شود و قدم به قدم زشتی و پلیدی گناه در ذهن انسان کم رنگ می گردد و او را تا سقوط کامل پیش می برد.
 دنیای امروز را دنیای شیشه ای نامیده اند؛ یعنی هر کس و هر جا که باشی، تو را می بینند.
دستگاه های اطلاع رسانی آنچنان پیشرفت کرده است که گویا انسان حریم امنی ندارد. رایانه، اینترنت، دوربین های مخفی و آشکار، موبایل، دستگاه شنود و… ابزارهایی از این قبیل اند که دانسته یا ندانسته اطراف ما را احاطه کرده اند. از این رو همگان باید به شدت از خود پاسداری و مواظبت کنند زیرا لزوم حفظ امنیت روان، آبرو و ملاک های شخصیتی انسان کمتر از حفظ سلامت جسم او نیست.
محافل خصوصی شما در معرض خطر هستند! ممکن است فرزند شما در اتاق خود تنها باشد ولی در واقع تنها نیست. ممکن است دوربین و موبایل و رایانه شما در اختیار دیگری قرار گیرد. ممکن است تلفن همراه یا رایانه شما به علت خرابی به تعمیرگاه فرستاده شود و تصاویر خانوادگی شما در حافظه دستگاه باشد. ممکن است در مراسم عروسی با موبایل و یا… از شما تصویربرداری شود. ممکن است به اشتباه و یا از روی عمد، تصاویری از شما از طریق بلوتوث مورد دستبرد واقع شود و سرانجام در اختیار افراد فرصت طلب مزدور و بی عفت قرار گیرد و آنچه نباید رخ دهد.
پس ضروری است که از جسم و جان و روان و آبرو و ناموس و فرزندان و خانواده خود بیشتر مواظبت کنیم.
/معین رمضانی – کارشناس فقه و مبانی حقوق اسلامی

About سردبیر

Check Also

حیات وحش.. حیات وحش؛ نامی است که ما بر روی موجوداتی گذاشته ایم که اجازه بهره کشی و سوددهی به ما ندادند و در برابر سوءاستفاده های نابجای ما ایستادند یا فرار کردند.. به همین دلیل بیجا، انسان هایی که متمرد و سرکش و نافرمان بودند هم صفت “وحشی” گرفتند!

حیات وحش..   حیات وحش؛ نامی است که ما بر روی موجوداتی گذاشته ایم که …