روایت آبراهامیان از باستان گرایی قاجاریه/تهیه کننده علی غلامرضائی مدرس دانشگاه وپژوهشگرتاریخ ایران

اختصاصی همای گیلان، یرواند آبراهامیان در تاریخ ایران مدرن می‌نویسد:شاهان قاجار از احساسات باستانی ایرانیان استفاده می‌کردند. نقالی [شاهنامه] را تشویق می‌کردند و حتی سلطنت را ادامه دودمان اسطوره ای «کیانی» خواندند. نام قهرمانان اثر فردوسی (کامران، بهمن، اردشیر و جهانگیر) را بر پسران می‌گذاشتند و نسبت خود را به «پارتیان باستان» رساندند.

آیین نوروز را با آتش بازی جشن می گرفتند. قصرهای خود را با الهام از عناصر دوره «ساسانی و هخامنشی» تزیین می کردند. لباس نظامی جدیدی با نشان شیروخورشید طراحی کردند و به هنگام اعطای عناوین رسمی این نشان را نماد تمایز بین خیر و شر از دوران زردشت خواندند. البته در نشان باستانی شیروخورشید تغییری ایجاد کردند و شمشیر دو لبه حضرت علی (ع) را در دست شیر قرار دادند…شیروخورشید به سرعت تبدیل به نماد ملی کشور شد که دیگر هیچ شباهتی به نشان هلال احمر عثمانی ها نداشت.

شاهان قاجار فرمان دادند که تمثالهای عظیمی از ایشان بر دیواره کوهها و برخی درست در کنار سنگ نگاره های باستانی کنده شده و به این شیوه نیز در واقع از پادشاهان هخامنشی و ساسانی تقلید می‌کردند.

ادبا نه تنها اشعار فردوسی بلکه اشعار دیگر شاعران پر آوازه ایرانی نظییر حافظ، فردوسی، مولوی و سعدی را نیز نقل می کردند.

علاقه به ادبیات فارسی نه تنها در خانواده های مستوفی بلکه در بین مردم… شایع بود. اروپائیان از این نکته در شگفت بودند که روستائیان مناطق بسیار دور افتاده می توانند قطعات طولانی از شاهنامه را نقل کنند.
داده های تاریخی نشان می‌دهد، همه حکومت ها از صفویه تا افشاری، از قاجار تا پهلوی به سنت دولت‌داری گذشته تکیه کرده‌اند. همان‌طور که سایر دولت های جهان به سنت ها و نمادهای خود تکیه می‌کنند. منبع:آبراهامیان،یرواند،تاریخ ایران مدرن،صص۴۶_۴۷