نخستین روزنامه در ایران / علی غلامرضایی ،مدرس دانشگاه و پژوهشگرتاریخ ایران

اختصاصی همای گیلان: بنیانگذار روزنامه در ایران میرزا صالح شیرازی است. او در زمان عباس میرزا برای تحصیل به اروپا رفت و به خاطر ذوق خود فن چاپ را آموخت و از جمله کسانی است که در ایران مطبعه سنگی را ایجاد نمود. میرزا صالح شیرازی را به عنوان پیشرو اندیشه های سیاسی مغرب زمین در ایران میدانیم.

میرزا صالح شیرازی نخستین روزنامه را به سال ۱۲۲۵ هجری قمری ، در تهران برپا کرد.(مقارن با سلطنت محمد شاه قاجار ). نخستین شماره روزنامه میرزا صالح شیرازی در ۲۵ محرم سال ۱۲۲۵ هجری قمری منتشر شد. این روزنامه با چاپ سنگی منتشر میشد و چند ماهی دوام نکرد. میرزا صالح شیرازی برای روزنامه خود عناوینی مانند: (کاغذ اخبار= ترجمه واژه به واژه newspaper) یا اخبار و وقایع دارالخلافه طهران را انتخاب کرد. اسناد تاریخی حاکی از آن است که میرزا صالح شیرازی برای چاپ روزنامه اش مبلغ سه هزار تومان – به مقیاس آن روز – خرج کرده بوده است. در این روزنامه به مطالب جالبی از قبیل: اخبار شرق و غرب جهان ، اخبار علمی و اکتشافی که باعث افزایش دانش ایرانی ها میشد ، از دادپروری های حکومت قاجار ، بنای صنعت جدید مثل کاغذ گر خانه ، کارخانه شکر ریزی ، باروت سازی ، و همچنین تعزیه نامه ها ، تفسیر قرآن و ترجمه آن و مطالبی در رابطه با تشویق هنرمندان به آبادانی کشور پرداخته شده بود. هدف اصلی میرزا صالح از انتشار این روزنامه افزایش سطح دانش و بینش طبقات مختلف جامعه دوره قاجار بود.

هرچند پیش از آن در سایر کشور های مسلمان از قبیل مصر ، عثمانی(در استانبول ) و در هند روزنامه هایی به زبان های پارسی ، ترکی و عربی منتشر شده بود ولی روزنامه میرزا صالح شیرازی ترقی بیشتر و بهتری نسبت به آنها داشت. چرا که میرزا صالح علاقه خاصی به نشر علم در میان طبقات جامعه داشت و چندین بار نیز به انگلستان سفر کرده بود و ذهنی خلاقتر در نشر روزنامه هایش داشت….
منابع: ۱-امیر کبیر و ایران ، دکتر فریدون آدمیت۲-کارنامه عباس میرزا،علی غلامرضایی

/ علی غلامرضایی

برای عضویت در کانال همای خبر کلیک کنید