هر ساله با نزدیک شدن به ماه پایانی سال پرداخت عیدی بیش از ۱۳ مییلیون کارگر و مشمول قانون کار آغاز می‌شود و این درحالیست که آمار دقیقی وجود ندارد که چه تعداد از کارگران عیدی کارمندی دریافت می‌کنند, البته آمارهای غیر رسمی حاکی از این است که هر ساله بیش از ۳۰درصد کارگران عیدی کارمندی دریافت می‌کنند.

بنابر این گزارش, از آنجایی که قرارداد سفید امضا خط قرمز وزارت کار است و در راستای حمایت از کارگران کشور، هیچ قرارداد سفیدی از سوی وزارت کار مستند و پذیرفته نیست و پیمانکاران هم باید از طرح طبقه‌بندی مشاغل و مزد کارفرما استفاده کنند تا حقوق کارگران در صورت برکناری پیمانکار، ضایع نشود.یعنی در راستایدستور العمل ۳۵ روابط کار هیچ قرارداد سفید امضایی پذیرفته نیست. بنابراین می‌توان گفت زمانی که کارگران دارای قرار داد کار هستند باید در راستای قانون مصوب سال ۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی، عیدی و پاداش دریافت کنند. که این قانون می‌گوید «کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون کار مکلفند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل شصت روز آخرین مزد، به عنوان عیدی و پاداش بپردازند و مبلغ پرداختی از این بابت به هریک از کارکنان نباید از معادل نود روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند.»
البته بر اساس تبصره یک این ماده واحده، مبلغ پرداختی به کارکنانی که کمتر از یک سال در کارگاه کار کرده‌اند باید به مأخذ شصت روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال، محاسبه گردد و مبلغ پرداختی از این بابت برای هر ماه نباید از یک دوازدهم سقف تعیین شده موضوع ماده واحده این قانون تجاوز کند.
بر این اساس با توجه به اینکه حداقل دستمزد سال جاری مشمولان قانون کار و کارگران، معادل ۴۸۷ هزار و ۱۲۵ تومان برای یک ماه است، حداقل عیدی پایان سال کارگران حداقل ۹۷۴ هزار و ۲۵۰ تومان و حداکثر ۱ میلیون و ۴۶۱ هزار و ۳۷۵ تومان خواهد بوبا شروع بهمن ماه پرداخت عیدی پایان سال کارگران و مشمولان قانون کار آغاز خواهد شد، حداقل عیدی نوروز ۹۲ به میزان ۷۷۹۴۰۰تومان و حداکثر نیز ۱۱۶۹۱۰۰ تومان است.

اما در میان هستند بنگاه‌هایی که برای کاهش هزینه‌های پایان سال خود نحوه یا روش پرداخت را متفاوت انجام‌ می‌دهند. یعنی برخی نیمی از عیدی مصوب قانون کار نیروهای تحت پوشش خود را در پایان شهریورماه و در نیمه اول سال و بخش دیگر را نیز در ماههای پایانی سال پرداخت می کنند. که در این روش کارفرمایان معتقدند انجام این روش می تواند به آنها کمک کند تا مدیریت بهتری را بر هزینه‌های واحد تولیدی خود داشته باشند. هر چند که بسیاری از کارگران با این روش موافق نیستند چرا که ترجیح می‌دهند عیدی خود را در یکی دو ماه پایانی سال دریافت و بتوانند بخشی از مشکلات خود را کاهش دهند اما در راستای ضرب المثل کاچی به از هیچی. باز هم شرایط این کارگران بهتر از آن دسته از کارگرانی است که یا به طور کلی عیدی دریافت نمی‌کنند یا در حق آن ستم و عیدی کارمندی دریافت می‌کنند.

*کارگران باید عیدی کارگری بگیرند

اولیا علی بیگی,رئیس کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور در گفت‌وگو با تسنیم در این باره می‌گوید:در راستای آنچه قانون گذار پیش‌بینی کرده است تمام کارگرانی که در راستای قانون کار اشتغال به کار دارند باید در راستای این مصوبه مجلس عیدی و پاداش دریافت کنند.

وی ادامه داد: متاسفانه دیده شده است برخی از شرکت‌هایی که وابسته به دولت هستند, عیدی کارمندی دریافت می‌کنند و حقوق آنها مطابق با قانون کارگری نیست.

علی بیگی رقم عیدی امسال کارگران را با احتساب دو ماه حداقل حقوق، ۹۷۴ هزار تومان و با احتساب سه ماه حداقل حقوق یک میلیون و ۴۶۱ هزار تومان ذکر کرد.

رییس کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور با بیان اینکه رقم عیدی کارگران زیاد نیست و تفاوت بین عیدی کارمند و کارگر محسوب نمی‌شود، افزود: شاید عیدی کارمندان یک عیدی رسمی باشد ولی کارمندان به طور جانبی از مزایایی برخوردارند در حالی که عیدی یک کارگر در مقابل سختی‌هایی که در طول یکسال به جان می‌خرد، زیاد نیست.

وی در پایان از کارفرمایان خواست تا عیدی و پاداش کارگران را تا قبل از پایان سال پرداخت و ترتیبی اتخاذ کنند که بهمن ماه عیدی و پاداش به دست کارگران برسد.

علی بیگی با اشاره به اینکه بخشی از کارگرانی که عیدی دریافت می کنند و مشمول قانون کار هستند، تحت پوشش کارفرمایان دولتی اند، اظهار کرد: با این حال، گروه هایی از کارگران که قراردادهای مشخصی نداشته و یا مورد سوء استفاده کارفرمایان قرار می گیرند از عیدی پایان سال محروم هستند یا عیدی آنها کارمندی پرداخت می‌شود.

این مقام مسئول کارگری در این باره که نپرداختن عیدی به میزان تعیین شده تخلف محسوب می شود، از کارفرمایان خواست از هرگونه اجرای سلیقه ای قانون درباره عیدی پایان سال کارگران بپرهیزند./تسنیم