مهندس حسین جمالی مدرس کارشناس ارشد فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشجوی حقوق قضایی
✍️…در ایران، اصطلاح “اعیار پول” به معنی “کیفیت و ارزش پول” یا “ارزش واقعی پول” است. این اصطلاح معمولاً برای بیان وضعیت اقتصادی، قدرت خرید و اعتماد عمومی به پول ملی (ریال) استفاده می‌شود. توضیحات بیشتر: اعیار پول: در زبان فارسی، “عیار” به معنای درجه خالص بودن یا کیفیت مواد، به ویژه فلزات گرانبها، مانند طلا است. استفاده از این اصطلاح برای “پول” به این معنا است که ما در حال بحث درباره کیفیت و ارزش پول هستیم. ارزش واقعی پول: ارزش واقعی پول در اقتصاد به قدرت خرید آن یعنی مقدار کالاها و خدماتی که می‌توان با آن خریداری کرد، بستگی دارد. اگر قیمت کالاها و خدمات بالا برود، قدرت خرید پول کاهش می‌یابد و در نتیجه ارزش واقعی آن پایین می‌آید. اعتماد عمومی: اعتماد عمومی به پول ملی نیز به این معنی است که مردم به ارزش آن باور دارند و تمایل دارند آن را به عنوان وسیله مبادله و ذخیره ارزش استفاده کنند.
وضعیت اقتصادی: وضعیت اقتصادی کلی کشور، مانند تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی و سایر عوامل، بر ارزش پول و قدرت خرید آن تأثیر می‌گذارند. مثال: ممکن است گفته شود که “اعیار پول در ایران در حال حاضر پایین است” به این معنی که قدرت خرید ریال در حال کاهش است و مردم نگران وضعیت اقتصادی هستند. یا ممکن است گفته شود که “اعیار پول در ایران در حال افزایش است” به این معنی که اقتصاد کشور در حال بهبود است و ارزش ریال در حال افزایش است. به طور خلاصه، اصطلاح “اعیار پول” در ایران به معنی وضعیت اقتصادی، قدرت خرید و اعتماد عمومی به پول ملی است. واما آنچه گذشت… 🚦سرگذشت پول ایران؛ از قران تا تومان «ریال» (رویال: شاهی) نام سکه نقره اسپانیا و پرتغال است که در این دو کشور و مستعمرات آنان رواج داشت و ارزی جهانی بشمار می‌رفت. در اواخر سده هیجدهم میلادی، در ایران سکه «ریال» معادل یک هشتم تومان ارزش داشت. در سال سی‌ام سلطنت فتحعلی شاه قاجار سکه نقره بنام «صاحبقران» ضرب و ارزش آن معادل یک دهم «تومان» تعیین شد. نام این سکه به اختصار به «قران» تبدیل شد. «شاهی» به کوچک‌ترین واحد پول ایران و معادل یک بیستم «قران» تبدیل شد یعنی ۲۰۰ «شاهی» برابر با یک «تومان» بود. در نیمه اول سده نوزدهم، یک تومان ایران برابر با دو پوند استرلینگ و ۲۵ فرانک فرانسه ارزش داشت. در زمان محمد شاه قاجار، یک تومان ایران برابر با ۲.۵ دلار آمریکا و ۵ روپیه هند بود. در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه، یک پوند استرلینگ معادل ۳۲.۵ قران بود که اندکی قبل از قتل ناصرالدین شاه به ۴۸.۹ قران افزایش یافت. گفتیم که ده قران معادل یک تومان بود. اولین اسکناس ایران را کمپانی هنری شرودر برای بانک شاهنشاهی ایران (بانک شاهی) در قطعات ۱ و ۲ و ۳ و ۵ و ۱۰ و ۲۰ و ۱۰۰ و ۵۰۰ و ۱۰۰۰ تومانی چاپ کرد. از آذر ۱۳۰۸ تنزل بهای نقره در بازارهای جهانی شدت یافت و به تبع آن از ارزش سکه نقره قران ایران نیز به شدت کاسته شد و این طرح مطرح شد که پایه پول ایران به جای نقره بر طلا مبتنی شود. از این‌رو، در ۲۷ اسفند ۱۳۰۸ کمیسیون نرخ اسعار «قانون تعیین واحد و مقیاس پول قانونی ایران» را تصویب کرد. به موجب این قانون، «ریال» به عنوان واحد پول ایران تعیین و یک «ریال» معادل ۰.۳.۶۶۱.۱۹۱ گرم طلا شناخته شد. طبق قانون مذکور اجازه داده شد سکه نقره یک ریالی به وزن خالص ۴.۵ گرم به نمایندگی ریال ایران در داخل کشور رایج شود. بدین‌سان، از اول فروردین ۱۳۱۱ «ریال»، معادل ۰/۰۷۳ گرم طلا، به عنوان واحد رسمی پول ایران به جریان افتاد و پس از حدود یک سده «قران» جای خود را به «ریال»داد. 👈از ۱۳۱۱ تا به امروز در ایران واحد پولی به نام «تومان» رسماً وجود نداشت ولی واژه «ریال» هیچگاه مقبولیت عامه نیافت و مردم همچنان «تومان» را به کار می‌بردند.
حسین جمالی کارشناس ارشد فناوری اطلاعات و ارتباطات ازدیار گیل و دیلم سیاهکل
hossein.jamali1214@gmail.com
۱۴۰۴.۰۱.۲۵
پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر پایگاه خبری و تحلیلی همای خبر|پایگاه خبری و تحلیلی همای گیلان|پایگاه خبری و تحلیلی استان گیلان|اخبار گیلان| اخبار روز گیلان | خبرهای گیلان| با اخبار گیلان همراه شوید|
