?در باره«قره باغ»?/دکتر رحیم پور دکتری اقتصاد

اختصاصی همای گیلان:آرتساخ(قره باغ) درسال

۱۱۹۳در پی جنگ‌های ایران
و روسیه تزاری و انعقاد پیمان
گلستان از ایران جدا شد.
?این ناحیه در زمان شوروی
به عنوان یک جمهوری خود
گردان زیر نظرجمهوری
آذربایجان بوداما پس از
فروپاشی اتحادجماهیر
شوروی و وقوع جنگ
قره‌باغ به تصرف ارمنستان
درآمد.
?جنگ قره‌باغ یا جنگ آزادی‌
بخش آرتساخ جنگی بود که
از فوریه ۱۹۸۸ تامارس۱۹۹۴
در ناحیه قره‌باغ،واقع در
جنوب غربی جمهوری
آذربایجان،بین جمهوری
آذربایجان و اکثریت ارمنی
ساکن باپشتیبانی ارمنستان
رخ داد.
?با بالا گرفتن درگیری،هر
کدام از طرفین سعی در
پاکسازی قومی مناطق تحت
تصرف خود از نژاد دیگرکردند.
?در نتیجه جنگ قره‌باغ
بیش از ۳۵ هزار نفر کشته
شدند وبیش از هشتاد
هزارنفردر نواحی مورد
مناقشه،آواره و مجبور
به جلای وطن شدند.
?پس از اعلام آتش‌بس،در
۲۴دسامبر۱۹۹۴میلادی شورای
عالی قره‌باغ روبرت کوچاریان
را به عنوان نخستین رئیس‌
جمهور قره‌باغ انتخاب نمود و
و در ۳۰ آوریل ۱۹۹۵ میلادی
دومین دوره انتخابات
پارلمانی قره‌باغ برگزار شد.
نخستین دوره انتخابات
در ۲۸ دسامبر ۱۹۹۱
?آرتساخ کشوری محصور
درخشکی با مساحتی حدود
دوازده هزار کیلومتر مربع
و با جمعیت صد و شصت
هزارنفر در قفقازجنوبی
و در جنوب شرقی کوه‌
های قفقاز کوچک واقع
شده‌است.این کشور؛ از
غرب با جمهوری ارمنستان،
از جنوب با ایران واز شمال
و شرق با جمهوری آذربایجان
هم‌مرز است.
پایتخت آن شهر استپاناکرت و شهر شوشی مرکز فرهنگی آن
?سرزمین آرتساخ یا قره‌باغ کوهستانی در پیدایش و احیای
ملت ارمنی و تاریخ سیاسی و
فرهنگی آن نقش بسیار مهمی داشته‌است.
جمهوری آرتساخ یکی از
غنی ترین مناطق سرزمین
ارمنستان ازنظر وجود
بناها و اماکن مذهبی است.
در بخش‌های مرکزی ومناطق
دیگر در طی سده‌های میانه
بدون وقفه در زمینه‌های تعلیم
تحصیل،نگارش و انتشارادبیات
مذهبی و زبان و فرهنگ ارمنی
بسیار فعال بوده‌اند.
?در سده پنجم میلادی
مسروپ ماشتوتس یک مدرسه
در کلیسای معروف آماراس
واقع در آرتساخ ایجاد نمود.
?در سده‌های ۱۹–۱۸م. در
بسیاری از روستاها مدارس
وابسته به کلیسا تشکیل شدند،
و مدارسی که از دهه ۱۸۲۰
در شهر شوشی بنا شدند،
نقش مهمی در آموزش و
پرورش آرتساخ ایفا نمودند.
صنعت چاپ کتاب در شهر
شوشی زودتر از ایروان،باکو
و سایر شهرهای قفقاز جنوبی
پدید آمد.علت این امر ارتباط
نزدیک اهالی آرتساخ با مراکز
علمی و فرهنگی اروپای غربی
بود.
?در دوران اتحاد جماهیر
شوروی سوسیالیستی مبارزه
جدی با بی سوادی آغاز شد.
در سال‌های۷۶–۱۹۷۵در ۲۰۵ مدرسه۴۲هزار دانش آموز
در۴آموزشگاه فنی حرفه‌ای
۱۶۰۰ نفر،در۵مدرسه تخصصی
متوسطه ۱۸۰۰ نفر،درانستیتوی
تربیتی استپاناکرت ۱۶۰۰
دانشجو مشغول تحصیل بودند.
?در سال ۱۹۸۷ تعداد مدارس
۱۹۵ با ۳۲ هزار دانش آموز و
۴۳۶۴معلم (اکثریت دارای
تحصیلات عالی)،تعداد مدارس
متوسطه ۸۱ بود.در همین سال
انستیتوی تربیتی استپاناکرت
۲۱۰۰دانشجو داشت.پس از
اعلام جمهوری در سال‌های
اخیر،دانشگاه استپاناکرت
تأسیس شده‌است.
?اولین دوره جنگ قره‌باغ با امضاء قرارداد آتش‌بس بیش
کک در سال۱۹۹۴،به پایان رسید
و قره‌باغ کوهستانی و شهرهای
اطراف آن،از آغ‌دام، جبرئیل،
فضولی،کلبجر، قبادلی،لاچین چو و زنگلان که قلمرو شناخته
شده بین‌المللی جمهوری
آذربایجان از سوی جامعه
بین‌المللی است،به تصرف ارمنستان درآمد.
[۳۲][۳۶] بنابر گزارش«آکادمی
حقوق بین‌الملل بشردوستانه
و حقوق بشر ژنو» در
خصوص جنگها که در سال
۲۰۱۸ انتشار یافت،کشور
ارمنستان نه‌تنها با حمایت
تسلیحاتی،مالی،آموزش
نظامی،و پشتیبانی عملیاتی
از «جمهوری خودخوانده
قره‌باغ»و نیروهای آن،
بلکه با مشارکت در هماهنگی
و کمک به برنامه‌ریزی کلی فعالیت‌های نظامی و شبه‌
نظامی آن«کشور خودخوانده»،
در قره‌باغ کوهستانی اعمال
اقتدار خود را می‌کند.[۳۷] در طول حدود۳دهه به مراتب
آتش‌بس نقض شد.درگیری‌های
مرزی در بین دو کشور هزاران
نفر از مردم آذربایجان با تجمع در باکو،پایتخت این کشور،
خواستار شروع جنگ برای
بازپس‌گیری قره‌باغ شدند.[۴۰] ?در اوایل ماه سپتامبر
جمهوری آذربایجان و ترکیه
مبادرت به برگزاری رزمایش
نظامی مشترکی ورزیدند.
?رجب طیب اردوغان،
رئیس‌جمهوری ترکیه، در
حاشیه۷۵- امین نشست مجمع
عمومی سازمان ملل متحد با صدور بیانیه‌ای بر تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و
گرجستان تأکید کرد.
?((تلخیص از اینترنت))
▪️نمایندگان ولی فقیه در
آذربایجان غربی،آذربایجان شرقی،اردبیل و زنجان:
هیچ تردیدی در تعلق قره‌باغ
به آذربایجان و اشغال آن و
لزوم بازگشت این اراضی به
آذربایجان،کشور اهل‌بیت
نیست و دولت آذربایجان
در باز پس‌گیری این اراضی
کاملاً قانونی و شرعی عمل
کرده اند.(Fararunews)
?اگر در«پاسپورت»تان،
مهر«ارمنستان»باشد،«نیم
ساعتی»،در«باکو»؛بازجویی،
خواهید شد.
❤️«شهر شوشی»؛قتلگاه
«آقا محمد خان قاجار»است .
▶️سرشک▶️
دهم مهر۱۳۹۹

با کانال همای خبر همراه باشید.http://@homaygilanir