اختصاصی همای گیلان: دوران بلوغ و نوجوانی یکی از حساس ترین دوره های زندگی به شمار می رود.در این دوره سنی خصوصیاتی از قبیل تشخص طلبی؛ اعلام استقلال؛ مخالفت جویی؛ خودنمایی؛ تابعیت از گروه های مرجع و ده ها صفت دیگر بروز می کند، نوجوان با دارا بودن ویژگی های خاص خود به دنبال هیجان است و در این راه اغلب به بیراهه کشیده می شود؛ نتایج تحقیقات نشان می دهد که نوجوان و جوانان بیشتر از گروه های دیگر در معرض خطر اعتیاد قرار دارند، لذا مدرسه به عنوان جایگاهی که وظیفه تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان را در ساعاتی از شبانه روز برعهده دارد مهم ترین دستگاهی است که می تواند بر پیشگیری از اعتیاد در بین دانش آموزان تاثیر گذار باشد.
عوامل تاثیر گذار در سوء مصرف دانش آموزان:
۱-ارتباط با دوستان و همسالان ناباب
۲- کاهش کنترل خانوادگی
۳- آلوده بودن فضای محل زندگی
۴- کاهش عزت نفس و پایین بودن خودباوری
از عوامل اصلی گرایش نوجوانان به سوء مصرف مواد مخدر می باشد.
بنابراین آموزش مهارت های زندگی ؛ آگاه سازی و به طور کلی توانایی مواجهه با انتظارات و دشواری های زندگی روزمره باید در دانش آموزان تقویت گردد، البته مسلم است کسب این مهارت ها علاوه بر دانش آموزان شامل نیروی انسانی شاغل در آموزش و پرورش و اولیاء نیز می گردد.
نقش مهارت های زندگی در کنترل و پیشگیری از اعتیاد در بین دانش آموزان:
آموزش مهارت های زندگی در زمان تحصیل امری بدیهی و ضروری می باشد، این روزها روش تربیت سنتی به تنهایی کافی نیست، کسب مهارت هایی از قبیل کاهش استرس؛ تقویت اعتماد به نفس؛ قدرت نه گفتن ؛ تقویت خود پنداری؛ پیشگیری از افسردگی و رفتارهای پرخاشگرایانه و … با محوریت آموزش در مدارس در جهت پیشگیری از اعتیاد دانش آموزان ثمربخش خواهد بود.
راهکارها و پیشنهادات
مربیان و مشاورین حوزه سلامت نقش به سزایی در پیشگیری از اعتیاد در مدارس دارند و میتوانند از طریق تشکیل انجمن ها و شوراها در مدارس و استفاده از خود دانش آموزان با ایجاد کارگاه های آموزشی؛ برگزاری جلسات مستمر؛ نمایش فیلم های مرتبط و تهیه بروشور و … به تقویت نگرش ضد مصرف مواد مخدر و روان گردان ها اقدام کنند، تقویت مراکز مشاوره ای دانش آموزی؛ در گام نخست شناسایی دانش آموزان معتاد و یادر معرض خطر ؛ همچنین والدین آنها و گام بعد مصون نمودن دانش آموزان از طریق اقدامات حمایتی؛ پشتیبانی و کمک رسانی از اقدامات موثر می باشد.
نتیجه گیری:
آموزش و پرورش با داشتن ابزارهای لازم به عنوان اصلی ترین نهاد اجتماعی بیشترین تاثیر تربیتی را بر روی یکایک افراد جامعه دارد به شرط آنکه با استفاده از نیروی انسانی متخصص و متعهد به موقع و بجا بتواند نقش محوری آموزش؛ آگاه سازی و در کنار آن پیشگیری از عواقب سوء مصرف مواد مخدر را به عهده گیرد.