رییسجمهور با بیان اینکه بعد از برجام فضای بسیار مناسبی برای توسعه روابط ایران با کشورهای دیگر به ویژه در زمینه اقتصادی فراهم شده است، گفت: برجام یا با همه ویژگیهای خود باقی میماند و یا از بین میرود. برجام تکلمهای نخواهد داشت و قابل مذاکره مجدد نیست.
همای گیلان: حجتالاسلام حسن روحانی پس از سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل در نشست خبری با حضور نمایندگان رسانههای جهان گفت: در آغاز تاکید میکنم ملت ایران در یک انتخابات پر شور و رقابتی در ایران و در انتخابات ریاست جمهوری راه جدید چهار ساله خود را انتخاب کردند. در این راه مردم ما خواهان روابط گسترده در جهان و توسعه و پیشرفت در داخل کشور و ثبات و آرامش در کل منطقه هستند.
رییس جمهور ادامه داد: دولت دوازدهم موظف است این اهداف را دنبال کند و سفر من به نیویورک و شرکت در اجلاس عمومی سازمان ملل برای این بود اهدافی که ملت ایران در انتخابات اعلام کردند را دنبال کنیم. در گفتوگوهایی که در حاشیه اجلاس، با سران کشورهای مختلف داشتیم، در همه آنها اولین مسئله توسعه روابط اقتصادی ایران با کشورهای دوست بود. همانطور که شما میدانید بعد از برجام فضای بسیار مناسبی برای توسعه روابط ایران با کشورهای دیگر به ویژه در زمینه اقتصادی فراهم شده است.
او با بیان اینکه به دنبال آن هستیم با سیاست برد – برد به نفع دو کشور روابط مان را با کشورهای دوست به پیش ببریم، اظهار کرد: بعد از برجام میلیاردها دلار در ایران از طریق کشورهای خارجی سرمایه گذاری شده و دهها میلیارد اعتبار از طریق بانکهای خارجی فراهم شده است. فضای داخلی ایران هم نشان از امیدواری مردم به آینده است. این واقعیت گویا است که مردم به چهار سال آینده امیدوارتر از گذشته هستند.
روحانی اضافه کرد: مرکز آمار اعلام کرده در سه ماه اول نخست سال نسبت به سه ماه نخست سال گذشته هفت درصد رشد اقتصادی در همه بخش های مختلف داشتیم. ما نگران رکود در بخش مسکن بودیم که این بخش هم از رکود خارج شده است. ما متوجه این مسئله هستیم که رشد و توسعه ایران بدون ثبات و امنیت در منطقه و مبارزه با تروریسم امکانپذیر نیست و اینجاست که توسعه با آرامش همبستگی دارد. بنابراین همه هدف ما کمک به کشورهای منطقه و مردم آنها برای مبارزه با تروریسم بوده است. ایران در مقام عمل نشان داده برای مبارزه با تروریسم جدی است و از همه توان خود استفاده کند و این مورد اذعان همه کشورهای منطقه است.
رییس شورای عالی امنیت ملی به پیروزیهای جبهه مقاومت در منطقه اشاره کرد و گفت: خوشحال هستیم شهرهای بزرگ عراق و سوریه از دست تروریستها خارج شده و با کمک ایران و روسیه و ترکیه در سوریه آتش بس برقرار شده است. تلاش میکنیم این آتشبس را ادامه بدهیم و سعی میکنیم در گام بعدی در این کشور انتخابات را برگزار کنیم.
او تاکید کرد: این دو هدف برای ما حائز اهمیت است و در همه گفتوشنودها با سران کشورها علاوه بر توسعه روابط دوجانبه؛ مسائل منطقهای نیز مطرح بوده است.
روحانی به کشتار مسلمانان در میانمار اشاره کرد و گفت: در هفتههای گذشته منطقه آسیا با فاجعه جدیدی در میانمار روبرو شده و ۴۰۰ هزار نفر از مردم روهینگیا آواره شدند و مجبور به مهاجرت به بنگلادش شدند. نخستوزیر این کشور دیروز اعلام کردند علاوه بر ۴۰۰ هزار نفر در سالهای گذشته، ۴۰۰ هزار نفر هم در هفتههای اخیر به بنگلادش سفر کردهاند. از نظر انسانی این موضوع برای ما مهم است کمک به مردم و فشار بر دولت میانمار یکی از اهداف این سفر بود و خوشحالیم سازمان همکاری جلسهای در این باره برگزار کند.
منتظر عذرخواهی ترامپ از ملت ایران هستیم
خبرنگار سی بی اس از روحانی پرسید که آیا آماده مذاکره با دولت امریکا خارج از چارچوب برجام هستید؟ آیا مذاکره درخصوص مسائل دیگر واقع بینانه نیست؟ که او اظهار داشت: به نظر من واقع بینانه نیست زیرا سالهای درباره یک توافق مذاکره کردیم. اینک به یک توافق رسیدیم چه دلیلی وجود دارد که بخواهیم درخصوص مسائل دیگر گفتوگو کنیم. اگر امریکا این توافق را زیر پا بگذارد هیچ کس حاضر به گفتوگو با امریکا نیست زیرا صحبت کردن با کشوری که تعهداتش را زیر پا گذاشته حرف بزند.
رییس جمهور با اشاره به سخنرانی روز گذشته رییس جمهور آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: ترامپ به ملت ایران اهانت کرده و ما منتظر عذرخواهی وی هستیم.
برجام شبیه توافق آب و هوایی پاریس نیست/ تنها دو نفر از برجام خوشحال نبودند
خبرنگار آسوشیتدپرس پرسید که شما در سخنان خود گفتید ایران اولین کشوری نخواهد بود که از برجام خارج میشود ولی قاطعانه به نقض برجام پاسخ میدهید. پاسخ ایران چیست؟ که روحانی گفت: این توافق یک توافق چندجانبه بین هفت کشور است که مورد حمایت کشورهای دیگر نیز هست. به غیر از سه کشور اروپایی، کل اتحادیه از این توافق حمایت میکند و نمایندهاش نیز در این توافق حضور داشت. این توافق ماهها به دلیل دقت برای تدوین بندها و اهمیتش طولانی شده و همه کشورها به اتفاق آرا به این توافق دست یافتند و شورای امینت نیز در قطعنامه ۲۲۳۱ از این توافق حمایت کرد.
او اظهار کرد: برجام توافق دوجانبه یا شبیه توافق آب و هوایی پاریس نیست. این توافق نقش مهمی در امنیت جهانی و منطقه دارد. کشور آغاز کننده نقض، در کنار زیر پا گذاشتن تعهدات حقوقی و اخلاقی، راه انزوا را انتخاب کرده است. در نطقهای مجمع عمومی دید فقط دو نفر نسبت به این توافق خوشحال نبودند و حتی آن را مایه شمساری دانستند. بیش از ۱۹۰ کشور این توافق را بهترین دانستند. عقل و مصلحت جهانی این را خواهد گفت. مسئله عدم اشاعه نیز همین را خواهد گفت.
خروج از برجام جز رسوایی هیچ سود دیگری نخواهد داشت
روحانی از برجام به عنوان زمینهساز برای توسعه روابط در منطقه و جهان یاد کرد و گفت: من نمیدانم کشوری که از این توافق خارج شود چه سودی دارد. جز رسوایی هیچ سود دیگری نخواهد داشت. اگر دولت امریکا از توافق خارج شود توسط ملت امریکا و اتحادیه اروپا و کشورهای دنیا محکوم میشود و متحدان امریکا نیز جرات حمایت از امریکا را ندارند.
رییس جمهور تصریح کرد: جز خوشحال کردن یک رژیم منفور در این منطقه کس دیگری از نقض برجام خوشحال نمیشود که دولت امریکا این قدم را بردارد. با در نظر گرفتن منطق، عقل و مصلحت فکر نمیکنم امریکا به این زمینه دست بزند هرچند شعار میدهد. اگر امریکا از این توافق خارج شود دست ایران را برای هر انتخابی باز گذاشته شده است. اگر مقامات جدید امریکا فکر میکنند نقض برجام به فشار ایران منتهی میشود کاملا در محاسبات سیاسی خود اشتباه کردند. خروج امریکا از برجام هیچ فشاری به ایران وارد نمیکند بلکه دولت امریکا تحت فشار افکارعمومی جهان قرار میگیرد و جایگاه ایران را افزایش میدهد. ما برای شرایط مختلف پیش بینیهای مختلف را انجام دادیم.
روحانی در باره اتهامات آمریکا به ایران در موضوع تروریسم اظهار کرد: این اتهامات جدیدی نیست. من میپرسم چه دولتهایی القاعده و طالبان را درست کردند؟ چه کسانی از داعش حمایت کردند و چه کسانی نفت غضب شده مردم سوریه را از داعش خریداری کردند؟ چه کسانی موزههای غارت شده عراق را خریداری کردند؟ چه کسانی از روز اول در مقابل داعش و طالبان و داعش مقابله کردند؟ پاسخ به این سوال روشن میکند آنچه ترامپ گفته چقدر با واقعیات منطبق است و چقدراین مسائل واهی است.
کشوری که به منطقه لشکرکشی کرده در جایگاهی نیست که به ایران تهمت بزند
او با اشاره به مشکلات کشورهای منطقه گفت: امریکا به مردمش بگوید برای مردم منطقه چه کرده است؟ آیا عراق و افغانستان امنتر شده است یا شرایط بدتری برای مردم منطقه به ارمغان آورده شده است؟ جز توسعه تروریسم چیز دیگری نداشته است. کسی که به منطقه لشگرکشی کرده و گروههای تروریستی را ایجاد کرده در جایگاهی نیست که به ایران تهمت بزند. ما قربانی تروریسم بودهایم. ما از روز اول با تقاضای دولت و ملت عراق و سوریه به کمک انها شتافته و درخط مقدم مبارزه با تروریسم بوده و خواهیم بود.
اروپاییها به صراحت از برجام حمایت میکنند
خبرنگاری با اشاره به دیدار روحانی با سران کشورهای فرانسه و انگلیس از او پرسید که آیا از نفوذ اروپاییها بر امریکا برای ادامه حضور امریکا در توافق هستهای استفاده خواهد کرد، گفت: در دیدارهایی که با رهبران اروپایی از جمله دو کشوری که در مذاکرات هستهای حضور داشتند یعنی فرانسه و انگلیس و همچنین دیگر کشورهای اروپایی داشتیم. تاکید آنها این است که بهترین توافق باید حفظ شود و ما همه تلاشمان را میکنیم که این توافق باقی بماند و راهحل دیگری جز برجام وجود نداشته که این موضوع حل و فصل شود. اروپاییها به صراحت از برجام حمایت میکنند و به من هم گفتند که نظراتشان را به امریکا نیز انتقال دادهاند.
خبرنگار گاردین گفت آیا با خروج امریکا از برجام، توافق هستهای بدون امریکا باقی میماند؟ که رییسجمهور پاسخ داد: بحث درباره این سوالات زود است. تقدم حفظ این توافق است چون به نفع همه است. اگر این توافق حفظ نشود هم ما و هم اتحادیه اروپا در حال بحث هستند و درآن شرایط تصمیم مقتضی گرفته میشود
جاده ابریشم میتواند موجب تحول مثبت اقتصادی همه کشورها شود
او در پاسخ به سوال رسانه چینی در مورد اینکه ایران چگونه منافع اقتصادی خود را به جاده ابرایشم گره میزند، اظهار کرد: ما چندین بار دراین باره با رئیسجمهور چین و دیگر مقامات چینی گفتوگو کردیم. ایران علاقمند است که در این طرح سهم و مشارکت خود را داشته باشد. این جاده میتواند برای منافع اقتصادی همه کشورها موجب تحول مثبت اقتصادی باشد. این طرح را استقبال میکنیم و در این باره با مقامات چینی گفتوگو کرده و طرحهایی نیز داریم.
پاسخ ایران به خروج آمریکا از برجام بستگی به عکسالعمل اتحادیه اروپا دارد
رییسجمهور در پاسخ به پرسش رادیو ملی امریکا مبنی بر اینکه گزینههای ایران پس از خروج امریکا از برجام چیست، گفت:ایران در برابر این موضوع گزینههای مختلفی دارد. یک بخش بزرگ مسئله وابسته به نوع عکس العمل اتحادیه اروپا است. ما در گذشته در دهه ۹۰ با امریکا مسئله داشتیم. امریکا در آن دوران به دنبال این بود که قانون فرامرزی علیه ایران اجرا کنند که اتحادیه اروپا در آن باره ایستادگی کرد و امریکاییها شکست خوردند اما سرمایهگذاران و بانکداران اروپایی در ایران سرمایهگذاری کردند. نوع عمل اروپاییها در نوع تصمیم ما تاثیرگذار خواهند بود.
او در پاسخ به پرسش خبرنگار المیادین درباره اینکه چرا درباره بحران یمن و سایر بحرانهای منطقهای صحبتهای آنچنانی در مجمع عمومی سازمان ملل نشد، گفت: در سازمان ملل درخصوص مسائل انسانی مشابه به شکل مشخص تصمیمگیری نمیکنند. اگر بمبی در آسیا منفجر شود یک نوع عکس العمل است و اگر در خاورمیانه منفجر شود یک جور و اگر در اروپا و امریکا باشد یک نوع دیگر. ما شاهد استانداردهای چندگانه درخصوص مسائل انسانی هستیم. اگر فاجعهای که میانمار در اروپا رخ میداد شاهد صحبت کردن به گونه دیگری بودیم. باید تلاش کنیم نسبت به انسانها یک نوع عمل داشته باشیم. انسان انسان است. موضوع یمن موضوع تاسفبار است. با رهبرانی که حرف زدم گفتند گروههای تروریستی در بخشهایی از یمن عمل میکنند و میان یمنیها اختلاف وجود دارد. مسئله سوم آن است که یمن مورد هجوم بیرحمانه جنگندههای سعودی و امارات است و مردم کشته میشوند و صدایی از سازمان ملل و شورای امنیت شنیده نمیشود. همچنین بیمارهای خطرناک و مسری در یمن شیوع یافته و مردم بسیاری از بین رفته و میروند. مسئله اول از نظر ما آتش بس و توفق بمباران است. مسئله دوم مبارزه با القاعده و گروههای تروریستی و سپس آغاز گفتوگوهای یمنی- یمنی و برگزاری انتخابات است.
برجام قابل مذاکره مجدد نیست
رییسجمهور در مورد اینکه آیا ایران حاضر است ضربالعجلها را در برجام تغییر دهدگفت: موضوع برجام پایان یافته است و هیچ گونه برگشتی در این توافق نخواهد بود. دو سال درباره کلمه کلمه آن توافقنامه حرف زده شده است. ماهها درخصوص زمانها بحث شده است. اصرار ماه کوتاه بودن زمان ها و اصرار طرف مقابل طولانی بودن بود. این توافق ساختمانی است که اگر آجری از آن کشیده شود همه ساختمان فرو میپاشد. برجام یا با همه ویژگیهای خود باقی میماند و یا از بین میرود. برجام تکلمهای نخواهد داشت و قابل مذاکره مجدد نیست.
دولت آمریکا روزانه به دنبال نقض برجام است
روحانی در پاسخ به پرسش خبرنگار واحد مرکزی خبر درباره اینکه ایران چه مباحث و گلایههایی را در مورد برجام در نشست وزرای خارجه ۵+۱ مطرح خواهد کرد، گفت: گله ما زیاد است. از برخی دوستان اروپایی گله داریم که هنوز برخی از مسائل بانکی عملیاتی نشده است. اعتراض اصلی ما به دولت امریکا است که به هر صورتی روزانه به دنبال نقض برجام است که نمونه آن نطق دیروز رئیس جمهور است که در تباین با بند ۲۹ برجام است. ما نظراتمان در ۱+۵ اعلام میکنیم. قاعدتا افراد حاضر نیز نظرات خود را بیان میکنند. انتظار ما این است که همه اعضا مانند ایران به تعهدات خود صد در صد پایبند باشند. ایران صد در صد به تعهداتش پایبند بوده و نه ۹۹ درصد. پس انتظار ما تعهد و پایبندی صد در صدی آنهاست و اگر نقصی وجود دارد باید آن را برطرف و جبران کنند.
افرادی که جایزه صلح گرفتند با سکوت خود به جنایت علیه مسلمانان میانمار کمک میکنند
وی در مورد اینکه آیا فاجعه میانمار را نسل کشی میداند، اظهار کرد: ما در میانمار شاهد پاکسازی قومی هستیم. یعنی ارتش و دولت این کشور یک گروهی را که قرنها در میانمار ساکن هستند و زندگی میکنند، به طور کامل از این کشور اخراج میکنند و میکشند. نخستوزیر بنگلادش گفت ارتش میانمار در راههای برگشت به خانههای این افراد مین گذاری کرده است. دیروز دراجلاس سازمان همکاری همه کشورها این جنایت را محکوم میکردند و از آمادگی کمک به آوارگان سخن گفتند. شورای امنیت باید تصمیمات فوری اتخاذ کند چون این جنایت روزانه ادامه دارد و دیدید مردم با چه شرایطی آواره میشوند. این موضوع از نظر انسانی مهم است که جلوی این جنایت را بگیرند. کسانی برای صلح جایزه گرفتند ولی با سکوت خود به این جنایت کمک میکنند.
غنیسازی مجدد یکی از گزینههای ایران پس از نقض برجام است
رییس جمهور در پاسخ به پرسش خبرنگار نیویورک تایمز مبنی بر اینکه شما در این نشست گفتید اگر امریکا از برجام خارج شود دست ایران بازخواهد بود. آیا یکی از گزینهها بازگشت به مسیر ساخت سلاح هستهای است؟ آیا دلیل نفرت ترامپ از ایران را درک میکنید؟ آیا فکر میکنید ترامپ از برجام چیزی آگاه است؟، اظهار کرد: شما به ترامپ شناخت بیشتری دارید. شما در طول سال با وی سروکار دارید ولی ما همین چند روز. گزینههای ما حرکت به ساخت سلاح هستهای نیست . به صراحت گفتهایم سلاح هستهای را خلاف اخلاق و دین خودمان میدانیم. رهبر انقلاب تحریم سلاح هستهای را اعلام کرده است. حرف دیروز ترامپ یک نوع تهمت بود. ایران هیچ وقت به دنبال سلاح هستهای نبوده و نیست. بحث ما غنی سازی است و نه ساخت بمب اتمی. ژاپن هم غنی سازی میکند و راکتورهایش را اداره میکند. ما راکتور هستهای در بوشهر داریم که سوخت آن را از روسیه خریداری میکنیم که زمان این توافق روبه پایان است. بحث ما حرکت به سلاح هستهای نیست. با این وجود یکی از گزینههای ما غنی سازی مجدد است. ما دو نوع غنی ۲۰ درصد برای راکتور تهران و یک غنی سه و نیم برای بوشهر نیاز داریم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ایران ظرفیت جذب سرمایه خارجی را دارد؟ گفت: بعد از برجام روابط بانکی ایران با بسیاری از کشورها از جمله اتحادیه اروپا شروع شده است. ما با این کشورها روابط بانکی داریم موضوع در دادن اعتبارهای بزرگ است. در دو سه هفته اخیر ۲۵ میلیارد اعتبار بانکی گرفتیم و به زودی ۱۰ میلیارد دیگر از یک کشور آسیایی خواهیم گرفت. از کشورهای اروپایی نیز اعتبار خواهیم گرفت. بسیاری از کشورهای اروپایی سرمایه گذاری شان را آغاز کردند که نمونه آن توتال است. بحث ما رعایت همه تعهدات از سوی بانکها است. البته شرایط نبست به گذشته بهتر است ولی هنوز مشکلاتی وجود دارد.
فرقهگرایی با منطق اسلام سازگار نیست
روحانی در پاسخ به این سوال که گفته میشود ایران حقوق اهل سنت را زیر پا میگذارد؟، گفت: تفکر فرقه گرایی که این گروه شیعه و این گروه سنی است با منطق اسلام سازوگار نیست بلکه از نظر ما همه فرق را مسلمان میدانیم و تفاوتی میان شیعه و سنی قائل نیستیم. در غزه از مردم حمایت میکنیم در حالی که آنها سنی هستند. ما از مردم مسلمان پاکستان چه شیعه و چه سنی حمایت میکنیم. ما در عراق هم با کردها و هم با شیعیان و هم با سنیها رابطه داریم. ما در بغداد وقتی داعش حمله کرد کمک کردیم و وقتی داعش خواست به اربیل حمله کند بازهم دفاع کردیم. این تفاوت اساسا درست نیست که بگویم این گروه شیعه یا سنی است. حتما به مظلومان کمک میکنیم و این وظیفه ماست.
برخی از فرمانداران، معاونان وزرا و سفیران اهل سنت هستند
وی ادامه داد: اهل سنت در ایران در انتخابات ریاست جمهوری بهترین مشارکت را در کشور داشتند و بالاترین رای را به بنده دادند. آنها در مجلس حضور دارند و در مناصبی چون معاون وزیر، فرماندار و سفیر قرار دارند. میخواهیم به جوانان، خانمها و اقوام میدانها بیشتری دادیم. بخشنامه دادم تا وزرا دو مشاور و معاون خود را از خانمها و جوانان انتخاب کنند. سنیها در کشور ما آزاد هستند و حضور دارند. مراسمشان آزادانه برگزار میشود. ما در حقوق شهروندی تفاوتی قائل نیستیم.
برجام هیچ قید و بند دیگری ندارد
خبرنگار المانیتور پرسید آیا این اصل را میپذیرید که ضمن حفظ برجام درخصوص مسائل دیگر با اروپا یا کشورهای دیگر رایزنی کنید؟ که روحانی پاسخ داد: اتحادیه اروپا ممکن است تلاش کند و امریکا را قانع کند و اروپاییها نیز در گفتوگو به ما این موضوع گفتهاند ولی برجام هیچ قید و بند دیگر ندارد و باید عین آن اجرا شود.
وی با تاکید بر اینکه ممکن است درخصوص موضوعی با اروپا یا کشورهای دیگر حرف بزنیم ولی این مسئله، موضوع دیگری است و ربطی به برجام ندارد، اظهار داشت: برجام ارتباطی با موضوعات دیگر ندارد. ما با دوستانمان در اتحادیه اروپا مراتبا در حال گفتوگو هستیم چه به صورت حضوری و چه به صورت تلفنی و چه به صورت مکاتبه. ما ابایی از گفتوگو و حرف زدن نداریم.
رئیس جمهور در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار المانیتور مبنی بر اینکه باقر نمازی به تازگی عمل کرده است و قصد بازگشت مجدد به زندان را دارند. آیا ممکن است به خاطر مسائل انسانی، این زندانی آزاد شود؟ تصریح کرد: نسبت به این زندانی، افراد دیگری هم در خارج از کشور و و در امریکا زندانی هستند. درخصوص مسائل قضایی، این موارد در اختیار قوه قضاییه بوده و این قوه مستقل است. با این وجود، هم به خاطر انسانی و هم با توجه به اینکه رئیسجمهور مسئول اجرای قانون اساسی است، اگر رئیس جمهور ببیند در جایی قانون نقض میشود باید تذکر دهد.
روحانی گفت : مواردی بوده و ما در خصوص آن مسائل با قوه قضاییه مکاتبه داشتهایم. با این حال، من دلم میخواهد همه ایرانیها آزاد باشند. من امیدوارم این آرزو برای ایرانیان زندانی در امریکا را هم بکنند. ۲۰ نفر ایرانی بیگناه در امریکا زندانی هستند. در مسائل انسانی متاسفانه استاندارد واحدی وجود ندارد. با این حال، اگر فردی زندانی است و بخواهند موضوع را سیاسی کند کار بدتر میشود.
ایلنا