معرفی اصولگرا پلاس به بازار سیاسی کشور

معرفی اصولگرا پلاس به بازار سیاسی کشور

 

نتیجه انتخابات اسفند ماه حاکی از آن است که جریان سیاسی کشور به سوی تمرکز هرچه بیشتر نیروهای همسو سوق یافته و حلقه مقبولیت درون گروهی اصولگرایان به طور معنی داری تنگ تر شده است، تا جایی که حتی جنبش نواصولگرایان هم که در سالهای اخیر در ادبیات سیاسی مطرح شد را به محاق برد.

در نتیجه، به مزاحت می توان این محصول تازه وارد به بازار سیاسی کشور را تحت عنوان “اصولگرا فیس لیفت” یا “اصولگرا پلاس” معرفی نمود!

 

قبل از ورود به مبحث اصلی لازم به تاکید است که نگارنده شکل گیری جریان مورد نظر را به عنوان پدیده ای طبیعی در دوران گذار می داند و از واژه های “فیس لیفت” و “پلاس” که در واقع واژه های مستعمل در صنعت خودرو سازی جهانی است و به ارائه محصولات جدید، مبتنی بر اعمال تغییراتی بر روی پلتفرم اولیه اشاره دارد، صرفا در جهت مزاح استفاده نموده است.

 

بهرجهت، اگرچه شکل گیری این نوع از آرایش سیاسی می تواند در راستای تعیین و نظارت بر اجرای قوانین و مدیریت امور هم افزایی و انسجام بیشتری ایجاد نماید، اما از سویی، باید در نظر داشت که متناسب با شرایط جاری در بستر مناسبات کشور و منطقه‌ نیز، این امر مستعد مواجه شدن با چالش های جدی در مسیر حرکت خود می باشد.

 

چنین مسئله ای، چندین پرسش کلیدی را با خود به همراه دارد که امعان نظر نسبت به این پرسش ها در راستای بهبود کیفیت گذار جهت وصول اهداف، بسیار حائز اهمیت است و قدر مسلم، قبل از ورود به میدان عمل می بایست پاسخ های اولیه را برای اینگونه از سوالات در نظر گرفت.

 

نخست آنکه، جنبش جدید اصولگرایان که به تأسی از جریانات راست دهه اول انقلاب شکل گرفته است، تا چه اندازه با آن مشابهت عملکردی دارد؟

به بیان دیگر، باید دید که در محصولات سیاسی جدید صرفا به تغییرات ظاهری اکتفاء شده یا کیفیت، کارایی و عملکرد نیز بهبود یافته است. همچنانکه مشهود است در سالهای اخیر به آپشنهای ظاهری همچون گفتار درمانی، شعار تراپی، مدیریت میدانی دوربینی و نظایر آن بیشتر از کسب نتیجه توجه شده است.

به عنوان مثال، در تازه ترین شکل از یکپارچگی قوا که با تشکیل مجلس انقلابی دوره یازدهم شروع شده و با روی کار آمدن سید ابراهیم رئیسی در دوره سیزدهم انتخابات ریاست جمهوری تکمیل گشت، علیرغم تلاش های فراوان و غیر قابل انکار، در عمل نتایج ملموس و مطلوبی در بهبود کیفیت زندگی مردم و در نتیجه رضایتمندی عمومی در پی نداشت، علاوه بر آن، رویکردهای مدیریتی بحران ۱۴۰۱، منجر به ایجاد شکاف گسترده ای در میان مسئولین و توده های مردمی و دو قطبی سازی های عمیق میان گروهی گشت و همه این موارد را در حافظه تاریخی کشور به ثبت رساند و در نتیجه، سرمایه اجتماعی را به شدت تحت تاثیر قرار داد.

 

مورد دیگر آنکه، با توجه به فضای حاکم بر مدیریت کشور و تفاوت های اساسی آن با ساختار سیاسی-اجتماعی دهه اول انقلاب، آیا این جنبش تازه می تواند در ربودن گوی سبقت، تثبیت قدرت و غلبه بر سایر گروه های ذی نفوذ و جریانات موازی موثر بر اداره امورات کشور از آنها پیشی گرفته و یا دست کم آنها را با خود همراه نماید؟

یا اینکه، باید در آینده ای نزدیک، شاهد کارزار رقابت و جنگ قدرت میان گروه های مختلف بر سر منافع فردی-گروهی در کشور باشیم؟

 

در موردی دیگر، با توجه به شرایط ویژه در بیرون از مرزها، نظیر درگیری روسیه و اوکراین، بحران غزه و … که پیچیدگی بیشتر اوضاع منطقه و نظام بین الملل را رقم زده است و ضریب تاثیر آن بر محیط داخلی و نیز از سویی، انتخابات پیش رو در آمریکا و احتمال پیروزی جمهوری خواهان و قدرت یابی مجدد ترامپ، سیاست خارجی در کشور تا چه اندازه تحت تاثیر تحولات داخلی قرار گرفته و آیا دو طرف گفتمان تندی را علیه یکدیگر اتخاذ خواهند نمود و در کنش های دو جانبه باید منتظر تشدید تنش ها و انتخاب رفتارهای قهرآمیز باشیم یا تداوم حساب شده شرایط موجود؟

 

به هر حال، منطق حکم می کند که برای عبور از دست اندازها، پیچ های خطرناک و مسیرهای صعب العبور می بایست با یک برنامه مشخص و نقشه ای دقیق پیش رفت، و در این راستا کیفیت مرکب، عقلانیت راکب، انتخاب مسیرهای استراتژیک و تاکتیک های معقول از ارکان مهم نیل به مقصد مطلوب محسوب می شود. و حال آنکه باید منتظر بود و مشاهده نمود که گروه جدید قدرت یافته، با هوشمندی حرکت خواهند نمود و یا با هیجان و بدون برنامه؟

کلا آخر اینکه، باید در نظر داشت که در مسیر پیش رو، دره های وسیع و پرتگاه های بلندی وجود دارد و در صورت انحراف از مسیر و حوادث غیر مترقبه، معلوم نیست که گروه های اجتماعی ناراضی در قالب پشتیبان ظاهر خواهند شد یا چالشی مضاعف؟!

 

 

فرزین رحمتی

کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای